Lauwers, Achiel

Persoon
Johan Strobbe (2023, herwerking), Nico Wouters (1998)

Achiel Lauwers (1864-1910) richtte in West-Vlaanderen Nederlandstalig onderwijs voor arbeiderskinderen in en stond aan het stuur van de Roeselaarse en Brugse Gildes der Ambachten en Christelijke vakbonden.

Geboorte
Ingelmunster, 31 augustus 1864
Overlijden
Brugge, 28 december 1910
Leestijd: 3 minuten

Achiel Lauwers was van 1877 tot 1884 leerling aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
waar hij zowel actief was in het Sint-Vincentiusgenootschap als in de Lettergilde. Na zijn priesterwijding op 22 december 1888 werd Lauwers door zijn bisschop Johannes Faict Faict, Johannes
Johannes Faict (1813-1889) was bisschop van Brugge (1864-1894). In het eerste decennium van zijn episcopaat steunde hij de katholieke Vlaamse beweging. Vanaf 1875 voerde hij een repressie... Lees meer
naar Leuven gestuurd om er de kandidatuur natuurwetenschappen aan te vatten. In Leuven was Lauwers actief binnen het Vlaamsgezinde studentengenootschap Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer
en later werd hij lid van Eigen Leven Eigen Leven
Eigen Leven was een genootschap dat werd opgericht door Marie-Elisabeth Belpaire om de katholieke Vlaamsgezinde krachten te bundelen, in het bijzonder op literair vlak. Als eerste project... Lees meer
(1898). Niettemin ging zijn interesse vooral uit naar de sociale en minder naar de Vlaamse strijd, alhoewel hij beide emancipatiebewegingen als twee aspecten van eenzelfde strijd zag.

Van september 1890 tot juli 1904 verbleef hij als leraar aan het Klein Seminarie van Roeselare. Daar organiseerde hij eigen vakonderwijs voor arbeiderskinderen en stond daarmee aan de basis van de oprichting van de eerste technische school in de stad. Hij stichtte er de Gilde der Ambachten en een christelijke vakbond en hij was ook bestuurslid van de Sprekersbond, verbonden aan de plaatselijke Katholieke Vlaamsche Wacht. Hij liet er zich kennen als een hevig tegenstander van het socialisme. Een aantal van zijn collega’s in het Klein Seminarie bracht hij tussen 1895 en 1897 bijeen in een sociale studiekring. Hij toonde zich erg beslagen in de exegese van de encycliek Rerum Novarum. Naar zijn voorbeeld gingen onder meer Camiel Lootens, Clemens Bittremieux, Jozef Destrooper, Edward de Saegher en vooral Achiel Logghe Logghe, Achiel
Achiel Logghe (1878-1965) was een sociaal en flamingantisch geïnspireerde priester, die een actieve rol speelde in de christelijke arbeidersbeweging. Lees meer
, een rol spelen in de arbeidersbeweging.

In 1904 werd hij medepastoor in de Brugse Onze-Lieve-Vrouweparochie, maar de bisschop had hem in de eerste plaats naar Brugge gehaald om er zijn sociaal werk uit Roeselare voort te zetten: hij werd er proost van de Gilde der Ambachten, stichter van de christelijke vakbond en oprichter van de technische school.

Samen met Edouard de Gryse De Gryse, Edouard
Edward de Gryse (1848-1909) was een priester, deken en seminarieleraar. Hij combineerde en christelijke, sociale en Vlaamse overtuiging. Lees meer
staat Achiel Lauwers bekend als de grondlegger van de Vlaamsgezinde christendemocratie in West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Lees meer
. Ook met Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
werkte hij nauw samen: zij hadden de leiding over het tijdschrift De Nieuwe Tijd De Nieuwe Tijd (1896-1901)
De Nieuwe Tijd (1896-1901) was een Vlaamsgezind en christendemocratisch geïnspireerd weekblad, geleid door Hugo Verriest en Achiel Lauwers. Lees meer
(1896-1901), waarin hij, sterk beïnvloed door de sociale denkbeelden van de Italiaanse hoogleraar Giuseppe Tonioli (1845-1918), talrijke bijdragen schreef over sociale, economische en democratische thema’s. Zowel voor De Gryse, Lauwers als Verriest hingen Vlaamse en sociale beweging als vanzelfsprekend aaneen. Lauwers had sympathie voor de daensistische ideeën, maar verdedigde niettemin steeds de eenheid van de katholieke partij. Mogelijk stond zijn tegenstand de doorbraak van het daensisme in Roeselare in de weg. Na zijn plotse overlijden kwam zijn voormalige leerling Achiel Logghe aan het hoofd van de sociale werken in het bisdom Brugge.

Werken

– Bijdragen over 't maatschappelijk vraagstuk. Verzamelde artikelen van E.H. Lauwers, 1913.

Literatuur

– A. de Groeve, Eerwaarde heer Achiel Lauwers. Een woord over zijn leven en werk, 1911.
– A. de Groeve, In Memoriam Achiel Lauwers, in: Ons Volk Ontwaakt, jg. 11, 1913, nr. 2.
– S.H. Scholl, De geschiedenis van de arbeidersbeweging in West-Vlaanderen (1875-1914), 1953.
– M. vander Linden, E.H. Achiel Lauwers. Zijn leven, zijn sociale leer, KU Leuven, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1967.
– J. Devogelaere, Kroniek van de gilde en de sociale beweging te Roeselare voor Wereldoorlog I, 1980.
– A. Deweerdt, De katholieke Jonge Wacht te Roeselare 1890- 1914, in: Rollariensia, jg. 12, 1980, pp. 77-138 en jg. 14, 1983, pp. 21-60.
– A. Osaer, Kanunnik Achiel Logghe en de arbeidersbeweging in West-Vlaanderen, in: E. Gerard (e.a.) (red.), De kracht van een overtuiging. 60 jaar A.C.W., 1981, pp. 115-145.
– K. Rotsaert, Het Daensisme in West-Vlaanderen, 1989.
– J. Strobbe, 200 jaar dichters, denkers en durvers. Biografie van een college. Het Klein Seminarie van Roeselare, 2007.
– R. Vanlandschoot, Hugo Verriest. Biografie, 2014.

Suggestie doorgeven

1973: Romain Vanlandschoot (pdf)

1998: Nico Wouters

2023: Johan Strobbe

Databanken

Inhoudstafel