Paardekooper, Piet

Persoon
Nele Bracke (2023, ongewijzigd), Nele Bracke (1998)

Taalkundige Piet Paardekooper (1920) was docent aan meerdere universiteiten. In Nederland hekelde hij de achterstelling van de Vlamingen en steunde hij de Volksunie. Het leverde hem een storm van protest op.

Volledige voornaam
Petrus Cornelis
Pseudoniem
Drs. Paul van Gestel
P.C. Paardekooper
Geboorte
Zoeterwoude, 6 november 1920
Overlijden
Snaaskerke, 1 mei 2013
Leestijd: 3 minuten

Studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de universiteiten van Leiden, Utrecht en Leuven, doceerde Nederlands aan de Katholieke Leergangen te Tilburg, Roermond, Eindhoven en Hengelo (1949-1970), Nederlandse taalkunde aan de Katholieke Universiteit Leuven campus Kortrijk-KULAK (1970- 1986) en moderne Nederlandse syntaxis aan de Rijksuniversiteit in Leiden (1987-). In 1949 maakte Paardekooper op verzoek van uitgeverij De Sikkel De Sikkel
De Sikkel was een uitgeverij die in 1919 werd opgericht door de activistische letterkundige Eugène de Bock. Vanaf 1954 ging de uitgeverij zich hoofdzakelijk toeleggen op schoolboeken en i... Lees meer
een beknopte versie van de Nederlandse Taalgids van Constant Peeters Peeters, Constant
Constant Peeters (1880-1951) was tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij het activisme. Daarna was hij vooral actief als taalkundige. Zijn bekendste publicatie is zijn Neerlandsche T... Lees meer
. De eerste uitgave van deze ABN-gids verscheen onder het pseudoniem van drs. Paul van Gestel. Pas in 1962 kwam er een nieuwe versie van de gids uit, ditmaal onder Paardekoopers eigen naam. Hij publiceerde talrijke werken over Nederlandse syntaxis. In Vlaamse bewerkingen daarvan (met Cyriel Moeyaert Moeyaert, Cyriel
Cyriel Moeyaert (1920-2020) was leraar-taalinspecteur Nederlands in West-Vlaanderen. Hij promoveerde de ABN-kernen en gold als een Frans-Vlaanderenkenner bij uitstek, waarover hij talloze... Lees meer
en J. Peperstraete) wordt bovendien veel aandacht besteed aan taalzuivering.

Paardekoopers interesse voor Vlaanderen en de V.B. werd gewekt tijdens zijn dialectologische studies te Leiden. Na de Tweede Wereldoorlog bestudeerde hij de Zuid-Nederlandse dialecten in Leuven, waar hij ter plaatse kennismaakte met Vlaanderen en de V.B. Via André Demedts Demedts, André
André Demedts (1906-1992) was een Vlaamsgezinde auteur, voordrachtgever en inspirator van literaire organisaties. Zo werd hij in Vlaanderen een belangrijke cultuurdrager. Demedts gold bov... Lees meer
kwam hij in contact met de Frans-Vlaamse problematiek ( Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer
), waarover hij drie brochures schreef.

In 1962 zond de Nederlandse Katholieke Radio-Omroep (KRO) zes lezingen uit waarin Paardekooper het had over de Vlaams-Waalse verhoudingen. Onder het motto "Er zijn geen Belgen" lichtte hij de taalstrijd toe voor het Nederlandse publiek. Met scherpe woorden stelde hij de achterstelling van de Vlamingen in België aan de kaak. Zijn voordrachten over de sporen van de Franse culturele bezetting die hij overal in Vlaanderen vond, over de culturele eenheid tussen Vlaanderen en Nederland en over de taaldiscriminatie van de Vlamingen, brachten in België een polemiek op gang. De lezingen verschenen als brochure. Paardekooper ging spreken in Gent en Antwerpen. In Leuven werd hij uitgenodigd door het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
en de Vlaamse Volksbeweging Vlaamse Volksbeweging
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) was een Vlaams-nationalistische drukkingsgroep, die werd opgericht in 1952 en tot het begin van de jaren 1970 een breder publiek mobiliseerde voor Vlaamsge... Lees meer
(VVB). Toen de federatie van Waalse studenten hierop reageerde met een voor Paardekooper beledigende affichecampagne met slogans als "Paardekooper blijf op stal", verbood minister van justitie Piet Vermeylen Vermeylen, Piet
Vermeylen studeerde rechten en politieke economie aan de ULB. Hij was advocaat, docent en hoogleraar. Als minister (BSP) van binnenlandse zaken publiceerde hij in 1954 de gecontesteerde t... Lees meer
hem het land binnen te komen. Dit leidde tot protest van Vlaamsgezinde organisaties en interpellaties in de Kamer. In 1964 werd Paardekooper nogmaals een spreekverbod opgelegd, ditmaal voor het Guldensporenfeest van de VVB te Mechelen. In 1965 bereidde hij opnieuw een reeks radio-uitzendingen voor de KRO voor. Hij steunde hierin openlijk de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
, waarop de radiozender de uitzendingen verbood. In Vlaanderen verscheen de volledige tekst van de lezingen onder de titel De Vlamingehut van Oom Tom. In de Vlaamse pers kon Paardekooper echter nauwelijks nog op steun rekenen. Eveneens in 1965 verbood de Gentse universiteit een lezing van Paardekooper en Maurits Coppieters Coppieters, Maurits
De progressieve Vlaams-nationalist en christelijke humanist Maurits Coppieters (1920-2005) was vanaf het midden van de jaren 1960 een van de boegbeelden van de Volksunie (VU). Lees meer
. Een jaar later sprak hij incognito op een bijeenkomst over ' Leuven Vlaams Leuven Vlaams
Lees meer
'. In 1970 kwam er in de Vlaamse socialistische pers protest tegen zijn aanstelling aan de KULAK, maar in tegenstelling tot de Franstalige pers luwde dit snel. Paardekooper bleef artikelen en vrije tribunes voor onder meer De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hét blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer
schrijven. Van 1971 tot 1973 organiseerde hij de Zuidvlaamse Cultuurdagen Zuidvlaamse Cultuurdagen
De Zuidvlaamse Cultuurdagen (1956-1973) was een jaarlijkse culturele en taalpolitieke manifestatie in Nederland. Doel was om meer aandacht te schenken aan Frans-Vlaanderen. Lees meer
in Hulst, Rotterdam en Tilburg. In 1985 maakte hij een rondreis langs negen Zuid-Afrikaanse universiteiten; daarna bezocht hij dat land nog twee keer. Hij ijverde om de banden tussen Afrikaans en Nederlands zo sterk mogelijk te maken.

Werken

– ABN-gids, 1949.
– Beknopte ABN- spraakkunst met vragen en oefeningen, 1953.
– ABN- spraakkunst, 1958.
– Nederland in Frankrijk, 1960.
– Er zijn geen Belgen. Zes radiocauserieën, 1962.
– Beknopte ABN-syntaksis, 1963.
– De Vlamingehut van Oom Tom, 1965.
– Vlaanderen in Frankrijk, 1966.
– ABN-uitspraakgids, 1978.
– 'Valkuilen voor Laaglands Nationalisme', in De Standaard (28 november 1980).

Literatuur

– J. Lievens, 'Paardekooper hamert op ABN', in Knack (26 januari 1972).
– G. Durnez, 'Toen Paardekooper toch Belgen vond', in De Standaard (30 december 1990).
– id., De Standaard. Het levensverhaal van een Vlaamse krant, II, 1993.

Suggestie doorgeven

1975: Erik Vandewalle (pdf)

1998: Nele Bracke

2023: Nele Bracke

Databanken

Inhoudstafel