Peremans, Adolf

Persoon
Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Luc Vandeweyer (1998)

Adolf Peremans (1894-1966) was tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij het activisme in Brussel. Daarna vestigde hij zich in Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij betrokken bij de collaboratie.

Volledige voornaam
Juliaan L.A.
Pseudoniem
Balder
Wate
Geboorte
Jette, 5 maart 1894
Overlijden
Best, 26 mei 1966
Leestijd: 2 minuten

Richtte als leerling aan de Vlaamse afdeling van het Brussels atheneum in 1911 met anderen de vereniging Help U Zelf Help U Zelf (1885)
Help U Zelf (1885-) was een flamingantisch en Groot-Nederlands georiënteerde bond van Vlaamse leerlingen in het middelbaar onderwijs in het arrondissement Brussel. Lees meer
opnieuw op. Tijdens de Eerste Wereldoorlog koos Peremans voor het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. In september 1916 stichtte hij te Brussel de vereniging Volksontwikkeling Volksontwikkeling
Volksontwikkeling (1916-1918) was tijdens WOI een afdeling van Volksopbeuring. Ze organiseerde een volksuniversiteit, ontwikkelingsavonden, sociale voordrachten en kinderuurtjes. Lees meer
, waarvan Pieter Tack Tack, Pieter
De vrijzinnige flamingant Pieter Tack (1870-1943) was tijdens de Eerste Wereldoorlog een van de leidende figuren van het activisme, onder andere als voorzitter van de Raad van Vlaanderen ... Lees meer
voorzitter en hijzelf secretaris werd. Deze instelling was verbonden met Volksopbeuring Volksopbeuring
Volksopbeuring (1916-1918) was tijdens WOI een activistische caritatieve organisatie voor behoeftigen en krijgsgevangen Vlamingen. Lees meer
. Peremans was tevens voorzitter van de Brusselse Groeningerwacht Groeningerwachten
De Groeningerwacht was een Vlaamsgezinde jongemannenvereniging, opgericht op 11 juli 1909 en ontbonden bij het einde van de Eerste Wereldoorlog. De organisatie stapte mee in het activisme... Lees meer
. In juli 1918 werd hij hoofdredacteur van de Gazet van Brussel Gazet van Brussel (1914-1918)
Gazet van Brussel (1914-1918) was een Duits-activistisch persorgaan, dat als eerste Nederlandstalig dagblad in het bezette land verscheen. Als spreekbuis van het Duitse gouvernement-gener... Lees meer
, waarin hij schreef in unionistische zin ( unionisten Unionisten
Activisten, binnen en buiten de Raad van Vlaanderen, die ervoor opteerden om België na de beëindiging van de Eerste Wereldoorlog opnieuw in te richten als een federale staat, werden union... Lees meer
), onder de schuilnamen van Balder en Wate. Daarmee werd hij de pion van de Politische Abteilung die de Jong-Vlaamse invloed ( Jong-Vlaanderen Jong-Vlaanderen (1914-1918)
Jong-Vlaanderen (1914-1918) was een in Gent opgerichte activistische drukkingsgroep, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een radicaal Vlaams-nationalistisch en anti-Belgisch politiek progr... Lees meer
) in het dagblad wilde liquideren.

In november 1918 week Peremans uit naar Nederland. Door een administratief verzuim (namelijk doordat de bij hem in beslag genomen stukken op het politiebureau in Jette waren blijven liggen) werd tegen hem geen gerechtelijke vervolging ingesteld. Hij bleef nochtans als activist actief, onder andere als publicist in De Toorts De Toorts
De Toorts verscheen tussen 1916 en 1921 en werd uitgegeven in Utrecht. De ondertitel van het tijdschrift luidde: Staat- en Letterkundig weekblad voor Holland, Vlaanderen en Zuid-Afrika on... Lees meer
waarin hij kritiek formuleerde op het te zachtaardig geachte Het Vlaamsche Front Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
. Peremans vestigde zich te Amsterdam, waar hij bij de redactie van Het Financieel Weekblad kwam. In 1929 werd hij er hoofdredacteur. In 1930 verkreeg hij de Nederlandse nationaliteit en werd later actief in de Nationaal-Socialistische Beweging Nationaal-Socialistische Beweging
De Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) was een Nederlandse politieke partij, op 14 december 1931 opgericht en geleid door Anton Mussert. Lees meer
van Anton Mussert Mussert, Anton
Anton Mussert (1894-1946) was een Nederlandse politicus. Hij was de oprichter en leider van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB). Lees meer
. In 1943 keerde hij terug naar Brussel om hoofdredacteur te worden van het collaborerende Het Laatste Nieuws Het Laatste Nieuws
Het Laatste Nieuws was een liberaal en Vlaamsgezind dagblad, waarvan het eerste nummer op 7 juni 1888 verscheen. In 2023 bestaat de krant nog steeds als een populair dagblad voor een bree... Lees meer
. Op 3 maart 1945 werd hij door de krijgsraad te Brussel bij verstek ter dood veroordeeld. In november 1946 werd hij te Amsterdam gearresteerd, doch op grond van zijn Nederlandse nationaliteit kon hij niet aan België uitgeleverd worden. Door het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof werd hij in 1948 tot acht jaar gevangenisstraf veroordeeld; in 1950 werd hij vrijgelaten. Tot zijn pensionering in 1959 was hij nog werkzaam bij een bank te Amsterdam.

Literatuur

– A.L. Faingnaert, Verraad of zelfverdediging?, 1933.
– H.J. Elias, 25 jaar Vlaamse Beweging 1914-1939, I, 1969.
– G. Schmook, 'In memoriam. De vlotte schrijfster: Maria Peremans-Verhuyck', in Mededelingen. Vereniging van Vlaamse Letterkundigen (januari 1974), p. 10-12.
– P. van Hees, 'Vlaamse activisten als politieke vluchtelingen in Nederland tijdens het interbellum', in Tijdschrift voor geschiedenis, nr. 3 (1987), p. 394-411.

Suggestie doorgeven

1975: Anne Van Herreweghen / Ludo Simons (pdf)

1998: Luc Vandeweyer

2023: Luc Vandeweyer

Databanken

Inhoudstafel