Steverlynck, Boudewijn

Persoon
Olivier Boehme (2023, herwerking), Bart De Wilde (1998)

Boudewijn Steverlynck (1893-1976) was een West-Vlaamse ondernemer en beleidsmaker. Als voorzitter van het  Vlaams Economisch Verbond (1935-1940) voer hij een krachtige Vlaamsgezinde koers.

Volledige voornaam
Baldewijn
Geboorte
Vichte, 8 juli 1893
Overlijden
Kortrijk, 12 juni 1976
Leestijd: 5 minuten

Boudewijn Steverlynck was een West-Vlaamse ondernemer en beleidsmaker. Zakelijk was hij actief in de textielindustrie. Als voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond (VEV) Vlaams Economisch Verbond
Het Vlaams Economisch Verbond (VEV) is een Vlaamsgezinde belangengroep en patronale organisatie, die werd opgericht in 1926. Tijdens het interbellum zette het VEV zich in voor algemeen ec... Lees meer
van 1935 tot 1940 zette hij de Vlaamsgezinde koers daarvan krachtig verder. Hij leunde aan bij de pro- federalistische Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
richting in de Vlaamse beweging. Daarnaast bouwde hij het VEV verder op tot een studie- en belangenvereniging voor de ondernemers in Vlaanderen en ging hij volop de concurrentie aan met het unitaire Comité Central Industriel (CCI). Behalve voor het VEV engageerde hij zich ook nog in tal van andere economische en andere organisaties en verenigingen, vaak met een Vlaamsgezind doel voor ogen.

Opvoeding en loopbaan

Steverlynck deed zijn middelbare studies aan het Sint-Amandscollege in Gent, volgde nadien één jaar les aan de Textielschool in Kortrijk en drie jaar aan de Textil-Farbereischule in Krefeld. Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
verbleef Steverlynck in Vichte, van waaruit hij contacten onderhield met Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
en Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer
. In 1923 trouwde Steverlynck met Isabelle Rodenbach, een nicht van Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
.

Na de Eerste Wereldoorlog was Boudewijn Steverlynck samen met zijn broer Karel (1888-1984) betrokken bij de oprichting van verschillende aan de textielindustrie gelieerde bedrijven. De belangrijkste waren de PVBA Groeninghe Ververij (1920), waar nieuwe verfprocédés voor garen werden ontwikkeld, en de NV Weefautomaten Picanol (1936), waar technisch verfijnde weefgetouwen werden gefabriceerd. Beide firma's genoten internationale faam.

Inzet voor de Vlaamse economie

Vanuit zijn overtuiging dat de Vlaamse ontvoogding ook een economische en financiële dimensie vertoonde, werd Boudewijn Steverlynck actief in patronale organisaties en in de banksector. Zo was hij één van de eerste investeerders in de verzekeringsmaatschappij Noordstar Noordstarfonds
Het Noordstarfonds (1935) ontstond als culturele stichting in de schoot van de verzekeringsmaatschappij Noordstar. Het fonds ondersteunde flamingante culturele initiatieven. Na verloop va... Lees meer
, die in 1919 werd opgericht vanuit een Vlaamsgezinde inspiratie. Hij behoorde tot de stichters van het Vlaams Economisch Verbond (VEV), waarvan hij in 1926 lid van het directiecomité en in 1934, op uitdrukkelijke wens van Lieven Gevaert Gevaert, Lieven
Lees meer
, als algemeen voorzitter aangeduid werd. In mei 1940 werd hij door de Duitse overheid verboden om deze functies nog uit te oefenen. In 1947 werd hij voorzitter van de VEV-afdeling Kortrijk.

Steverlynck wilde zowel het bedrijfsleven Bedrijfsleven
Onder impuls van intellectuelen, ondernemers en gesalarieerde kaders verkreeg de Vlaamse beweging een economische oriëntatie. De uitbouw van een Vlaams bedrijfsleven behelsde een politiek... Lees meer
als andere sectoren, zoals het hoger onderwijs Hoger onderwijs
De evolutie van het Vlaamse hoger onderwijs werd gekenmerkt door een moeizame vernederlandsingspolitiek, gaande van het vroegste verschijnen van Nederlandstalig onderwijs tot de integrale... Lees meer
, in Vlaanderen vernederlandsen. Het VEV wilde hij laten erkennen als de vertegenwoordiger bij uitstek van de Vlaamse werkgevers, als tegenhanger van het unitaire, maar sterk Franstalige Comité Central Industriel (CCI). Zowel de economische structuur, als het sociale klimaat en de verhouding tussen de sociale partners vertoonden volgens hem in Vlaanderen een ander karakter dan in de rest van België. Niet alleen in het Vlaamse demografische overwicht, maar ook in de verschuiving van industriële activiteit naar het noorden van het land en in de Limburgse steenkoolontginning zag hij elementen die het belang van Vlaanderen in België lieten toenemen.

In lijn met onder meer de visie van Gaston Eyskens Eyskens, Gaston
Gaston Eyskens (1905-1988) was een Vlaamsgezinde katholieke econoom en politicus, die onder andere eerste minister was ten tijde van de Koningskwestie en aan de basis lag van de eerste st... Lees meer
pleitte hij voor het vervangen van de productie van halffabricaten, waarop de Belgische industriële export traditioneel grotendeels gebaseerd was, door nijverheden waar beter geschoolde en betaalde arbeidskrachten meer kwalitatieve producten voortbrachten. Daarbij zag hij voor het Vlaamse kleinbedrijf een rol weggelegd, die echter ondersteuning nodig had van parastatale financiële instellingen, wegens de geringe interesse van de Belgische haute finance, en van technologische instituten die de innovatie aanzwengelden. Vandaar ook dat hij met Eyskens waarschuwde voor een ondergraving van de Vlaamse meerderheid door de uitbesteding van overheidsbeleid aan specifieke regeringsorganen en parastatalen waar de Vlamingen onvoldoende vertegenwoordigd waren.

Die bekommernissen strookten met zijn pleidooi voor federalisme en de afstand tussen hem en Frans van Cauwelaerts Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
vasthouden aan de realisatie van het Vlaamse minimumprogramma Minimumprogramma
Het Minimumprogramma was de benaming voor het eisenpakket dat de Belgisch-loyale flaminganten, in het bijzonder inzake taalwetgeving, in de periode tussen de beide wereldoorlogen nastreef... Lees meer
binnen een unitair België. Steverlynck zette zijn zienswijze uiteen in de in november 1935 verschenen ‘Open Brief’ aan koning Leopold III van Saksen-Coburg, Leopold III
Leopold III (1901-1983) werd aan de vooravond van en tijdens de Tweede Wereldoorlog het boegbeeld van een autoritaire stroming in de Belgische politiek. Zijn controversiële houding en mee... Lees meer
,
mede ondertekend door Léon Bekaert Bekaert, Léon
Lees meer
als voorzitter van het Algemeen Christelijk Verbond van Werkgevers (ACVW), waarin voor de Vlamingen gelijkheid op financieel en economisch gebied en paritaire vertegenwoordiging in de parastatale instellingen werd gevraagd. Als gevolg van deze brief werd Steverlynck in april 1936 door de koning in audiëntie ontvangen.

Steverlynck was in 1928 medestichter en van 1933 tot 1969 ondervoorzitter van de West-Vlaamse afdeling van het ACVW. In 1935 behoorde hij tot de stichters van de Kredietbank Kredietbank
Lees meer
. Hij was er beheerder van 1935 tot 1970. Hij steunde de oprichting van Vlaamsche Kinderzegen Vlaamsche Kinderzegen
Vlaamsche Kinderzegen was een katholieke en Vlaams-nationalistische vereniging voor grote gezinnen, die bestond van 1937 tot omstreeks 1970. Lees meer
, Bond voor Vlaamsche Groote Gezinnen, in 1937, die aanleunde bij het VNV Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
en een tegenhanger wilde zijn voor de als te unitair beschouwde Bond voor Kroostrijke Gezinnen.

Steverlynck toonde zich al in 1930 voorstander van een tolunie met Nederland. In 1937 werd hij lid van het Comité ter bevordering der economische samenwerking tussen Nederland en België, dat tot stand was gekomen op initiatief van de Nederlandse kamer van koophandel in Brussel en in 1938 transformeerde tot de Permanente Nederlands-Belgisch-Luxemburgse Commissie. Ook pleitte hij ervoor zich economisch meer te oriënteren op de Noorderlanden (Scandinavië en Finland) en de Angelsaksische wereld in plaats van op Frankrijk. Van de Belgische overheid verwachtte hij sowieso meer initiatief op het gebied van buitenlandse handel. Congo Congo
Lees meer
bood in zijn ogen, zoals in die van vele andere Vlaamse prominenten, eveneens potentieel. In 1940 werd hij lid van de beheerraad van de Belgische Koloniale Bond.

Ander maatschappelijk engagement

Steverlyncks streven naar vervlaamsing beperkte zich niet tot de bedrijfswereld maar zette zich ook verder in het verenigingsleven. Hij organiseerde in het sterk verfranste Kortrijk het Vlaamse gezelschapsleven door de oprichting van de sportverenigingen De Vikings (1924) en De Gulden Spoor (1935). Onder zijn voorzitterschap van De Vikings (1923-1942) werd een tennisclub opgericht en toen de vraag tot aansluiting bij de Belgische tennisfederatie werd afgewezen omdat De Vikings te Vlaamsgezind was, werd een eigen federatie uitgebouwd met diverse clubs in alle Vlaamse provincies. In 1952 werd hij voorzitter van de Gilde van Sint-Lutgart Gilde van Sint-Lutgart
Het Gilde van Sint Lutgart werd in 1947 opgericht in Tongeren en had als doel om Sint-Lutgardis als patrones van Vlaanderen te doen erkennen en haar verering te bevorderen. Lees meer
en hij had als zodanig een belangrijk aandeel in de totstandkoming van het Sint-Lutgart-heiligdom in Tongeren.

Werken

Manuel de la teinture de filés à l'usage du fabricant offert à l'occasion du 30e anniversaire de la Teinturerie de Groeninghe, 1950.

Literatuur

– T. Luykx, Geschiedenis van de economische bewustwording in Vlaanderen. 1926-1966. De rol van het VEV, 1966.
– F. Germonprez, Steverlynck, Boudewijn, in: Kortrijkse figuren, 1984, pp. 139-142.
– G. Vanthemsche, Steverlynck (Baldewijn), in: Dictionnaire des Patrons en Belgique, 1996, pp. 563-565.
– L. Meyvis, Markt en macht. Het VEV van 1926 tot heden, 2004.
– O. Boehme, Greep naar de markt. De sociaal-economische agenda van de Vlaamse Beweging en haar ideologische versplintering tijdens het interbellum, 2008.

Suggestie doorgeven

1975: Frans Wildiers (pdf)

1998: Bart De Wilde

2023: Olivier Boehme

Inhoudstafel