Zonnewende

Organisatie
Redactie (2023, aanvulling), Ludo Simons (1998)

De maatschappij Zonnewende werd in 1920 in Kortrijk opgericht en had als doel om de Vlaamse en culturele emancipatie van de streek te bevorderen via de publicatie en distributie van literaire werken.

Oprichting
30 april 1920
Leestijd: 2 minuten

De maatschappij Zonnewende werd op 30 april 1920 in het Vlaamse Huis Vlaamse Huizen
Lees meer
in Kortrijk gesticht en had als doel om een kunst- en boekhandel op te richten die zou bijdragen tot de Vlaamsgezinde en culturele emancipatie van stad en streek.

De belangrijkste initiatiefnemer was de jonge Kortrijkse flamingant Arthur Mulier Mulier, Arthur
Arthur Mulier (1892-1979) engageerde zich als student in het activisme. Na de oorlog was hij eerst actief in de katholieke partij en daarna in het bedrijfsleven, waar hij pleitte voor ee... Lees meer
, omringd door zakenlieden als Jozef de Coene De Coene, Jozef
Jozef de Coene (1875-1950), oprichter en bedrijfsleider van de Kortrijkse Kunstwerkstede Gebroeders De Coene, was als kunstschilder de spil van een Vlaamsgezind literair-artistiek netwerk... Lees meer
, Jozef en Pieter Delbaere Delbaere, Pieter
Pieter Delbaere (1892-1957) richtte in 1926 mee het Vlaams Economisch Verbond op en was van 1945 tot 1952 voorzitter van deze werkgeversorganisatie. Lees meer
en Baldewijn Steverlynck Steverlynck, Boudewijn
Boudewijn Steverlynck (1893-1976) was een West-Vlaamse ondernemer en beleidsmaker. Als voorzitter van het  Vlaams Economisch Verbond (1935-1940) voer hij een krachtige Vlaamsgezinde koer... Lees meer
en de schrijvers Gaston Martens Martens, Gaston
Gaston Martens (1883-1967) was een auteur van toneelstukken, die een bijdrage leverde aan de intensivering van het Vlaamse toneelleven. Lees meer
, Willem Putman Putman, Willem
Lees meer
en Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer
. Streuvels werd voorzitter, Mulier afgevaardigd beheerder en Putman commissaris. Omdat de zaak niet van de grond kwam, werd ze in 1925 ontbonden en overgenomen door de Maatschappij voor Katholieke Vlaamsche Werken, die in 1911 was opgericht. In 1935 werd Zonnewende opnieuw opgericht als naamloze vennootschap, met als leidende figuur de bankier Jozef Delbaere, in datzelfde jaar medestichter van de Kredietbank Kredietbank
Lees meer
. Directeur werd Gilbert Grymonprez, in 1946 opgevolgd door Jozef Cordie.

Zonnewende was aanvankelijk alleen als importboekhandel actief, maar legde zich tijdens en na de Tweede Wereldoorlog ook toe op het uitgeven van werk van Streuvels (in het Nederlands en in Franse vertaling: onder meer Le champ de lin, 1943) en andere Vlaamse schrijvers, ook van jeugdliteratuur. Na het vertrek van Cordie in 1950 werd nog maar weinig nieuw werk uitgebracht. Bekend bleven nog lange tijd de prentbriefkaarten met getekende portretten van Vlaamse schrijvers door Luc de Decker. De boek- en kunsthandel, waarin na de oorlog onder meer Streuvels' dochter Isa Lateur en Jozef Delbaeres nicht Maria Maertens (later gehuwd met Godfried Lannoo Lannoo, Godfried
Godfried Lannoo (1927-2012) was een vernieuwend uitgever, die onder meer de eerste Encyclopedie van de Vlaamse Beweging uitgaf. Lannoo vervulde ook een tijd lang een prominente functie in... Lees meer
) werkzaam waren, werd in 1961 overgenomen door de Standaard Boekhandel Standaard Boekhandel
De nv Standaard Boekhandel werd in 1924 afgescheiden van de nv De Standaard, die ook de gelijknamige krant uitgaf. Standaard Boekhandel was oorspronkelijk actief als uitgeverij en boekhan... Lees meer
.
De maatschappij werd in 1967 ontbonden.

Literatuur

– L. Simons, Het boek in Vlaanderen sinds 1800. Een cultuurgeschiedenis, 2013.

Suggestie doorgeven

1975: Janine Beyers-Bell (pdf)

1998: Ludo Simons

2023: Redactie

Inhoudstafel