De Volkseeuw (1910-1921)

De Volkseeuw. Weekblad der Christene Volkpartij werd gesticht door de daensistische Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer , door het bisdom Brugge geschorste priester Florimond Fonteyne Fonteyne, Florimond-Alphonse
De West-Vlaamse priester Florimond-Alphonse Fonteyne (1856-1923), die vanwege zijn politieke bedrijvigheid door de kerkelijke overheid uit die functie werd geschorst, speelde op diverse p... Lees meer , die er tot 1920 hoofdredacteur van was. Het verscheen van begin 1910 tot aan de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer en van 1919 tot 1921 wekelijks op zondag, aanvankelijk onder het motto ‘De Waarheid is ons wapen! De Rechtvaardigheid ons doel! Voor alles Vlaamsch!’. In de beginperiode werd het blad verspreid in de regio van Brussel, waar Fonteyne politiek actief was, maar toen hij verhuisde naar Brugge en er een intense politieke bedrijvigheid ontwikkelde, groeide De Volkseeuw al snel uit tot het strijdblad van de daensistische Christene Volkspartij Christene Volkspartij
De Christene Volkspartij (1893-1919) was de eerste daensistische politieke partij. Lees meer in het arrondissement Brugge.

Tot de voornaamste medewerkers van het blad behoorden Bernard Minnebo Minnebo, Bernard
Bernard Minnebo (1867-1919) engageerde zich zowel in zijn woonplaats Brugge als daarbuiten in het daensisme. Lees meer , Camiel Moeyaert Moeyaert, Camiel
Camiel Moeyaert (1868-1946) was een daensistisch publicist, drukker en politicus. Lees meer , Léonce du Castillon Du Castillon, Léonce
Léonce du Castillon (1869-1941) engageerde zich als sociaal voelende Vlaamsgezinde gedurende een aantal decennia in het daensisme, waarvan hij zich na 1900 echter geleidelijk verwijderde.... Lees meer en Hector Plancquaert Plancquaert, Hector
Hector Plancquaert (1863-1953) was via zijn weekblad Het Recht een spilfiguur binnen de daensistische beweging. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij als radicale flamingant betrokken bi... Lees meer . Het lezerspubliek bestond uit kleine burgers, middenstanders en arbeiders. Wekelijks stond Fonteyne in voor een scherp en dikwijls fel antiklerikaal editoriaal, dat zowat het gehele Brugse als bij uitbreiding het Belgische establishment op de korrel nam. De Volkseeuw pleitte voor een doorgedreven vernederlandsing van het openbare leven en voor algemeen stemrecht, wat vanaf 1913 tot uitdrukking werd gebracht in de ondertitel Vooruit voor Algemeen Stemrecht. De oplage van het blad steeg van 3.035 exemplaren in november 1911 tot 13.500 in maart 1912 als onbedoeld gevolg van een herderlijke brief van de Brugse bisschop Gustave Waffelaert Waffelaert, Gustave
Gustave Waffelaert (1847-1931) was bisschop van Brugge van 1895 tot 1931. Hij was voorstander van de West-Vlaamse gewesttaal. Ondanks een zekere Vlaamslievendheid kwam hij in conflict met... Lees meer waarin het verspreiden en het lezen van De Volkseeuw aan katholieken werd verboden.

Na een onderbreking tijdens de Eerste Wereldoorlog, verscheen De Volkseeuw opnieuw in 1919, nu met als ondertitel Strijdblad der democraten van het arrondissement Brugge en met als motto ‘Voor Vrijheid, Gelijkheid en Broederlijkheid’. Toen Fonteyne zich, nadat hij in november van dat jaar niet was herkozen tot Kamerlid, kort daarna uit de politiek terugtrok en naar Algerije verhuisde, werd het blad uitgegeven door Moeyaert. Onder zijn leiding bleef de sociale kwestie prominent aanwezig in het blad, maar kreeg het Vlaamse eisenprogramma tegelijk meer en meer aandacht, inclusief amnestie Amnestie
Lees meer voor veroordeelde activisten Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer . Op die manier werd in Brugge de weg geëffend voor samenwerking tussen de Christene Volkspartij en de in 1919 opgerichte Frontpartij Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer , zoals de daensisten en de Vlaams-nationalisten zich ook in het Aalsterse en in een aantal andere regio’s met elkaar verbonden. Toen in maart 1921 in het Brugse een (verkiezings)kartel tot stand kwam tussen daensisten en Fronters, met respectievelijk Moeyaert en Odile Maréchal-van den Berghe Vandenberge, Odila
Odila Maréchal-Vandenberge (1881-1956) was sinds de jaren dertig lid van het VNV en werd in 1936 gecoöpteerd tot senator. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ze leider van de vrouwenbeweg... Lees meer aan het hoofd, hield De Volkseeuw op te bestaan.