Beeckman, Paul-Felix

Persoon
Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Luc Vandeweyer (1998, aanvulling)

Paul-Felix Beeckman (1900-1978) was als student actief in het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond en het KVHV. Later engageerde hij zich binnen het VNV. Na de Tweede Wereldoorlog was hij de eerste voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging.

Geboorte
Ninove, 24 januari 1900
Overlijden
Jette, 4 januari 1978
Leestijd: 4 minuten

Studeerde op het einde van de Eerste Wereldoorlog aan de door de Duitse bezetter vernederlandste universiteit te Gent ( Von Bissinguniversiteit Von Bissinguniversiteit
Lees meer
). Daar kwam hij onder invloed van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Pas in 1922 kon hij zijn studie in de rechten voortzetten te Leuven waar hij al meteen in de redactie trad (tot in 1924) van De Blauwvoet De Blauwvoet (1920-1941)
De Blauwvoet (1920-1941) was het orgaan van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS), en van zijn opvolgers het Algemeen Katholiek Dietsch Studentenverbond (AKDS) en het Di... Lees meer
, het blad van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
(AKVS). Hij publiceerde een artikelenreeks over federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
in het Leuvense studentenblad Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer
, werd voorzitter van de Vlaamsch-Nationale Studiekring en organiseerde voor die Leuvense kring de debatten tussen een vertegenwoordiging van het minimalisme Minimalisten
De zogenaamd minimalistische flaminganten probeerden het eisenprogramma voor de Vlaamse beweging, dat tijdens de Eerste Wereldoorlog onder de leiding van Frans van Cauwelaert was tot stan... Lees meer
( Emile Blavier Blavier, Emile
Lees meer
en Edmond Rubbens Rubbens, Edmond
Edmond Rubbens (1894-1938) was onder meer advocaat, volksvertegenwoordiger, lesgever, ACW-voorzitter en minister. In de loop van zijn leven verdedigde hij verschillende Vlaamsgezinde stan... Lees meer
) en een vertegenwoordiging van het Vlaams-nationalisme ( Hendrik Borginon Borginon, Hendrik
Hendrik Borginon (1890-1985) was lid van de leiding van de Frontbeweging en Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond. Tijdens de bezetting fung... Lees meer
en Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer
). Beeckman stond onder invloed van het weekblad Vlaanderen Vlaanderen (1922-1933)
Vlaanderen was een radicaal Vlaams-nationalistisch weekblad dat verscheen tussen 1922 en 1933. Het stond voor het grootste deel onder leiding van Robrecht de Smet en Josué de Decker. Het ... Lees meer
dat het anti-belgicisme propageerde. Hij kantte zich openlijk tegen de strekking- Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
. In 1924 voorzitter geworden van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
te Leuven, hoorde Beeckman bij de groep Vlaams-nationalistische studenten die een conflict uitlokten met de academische overheid en het Belgisch episcopaat. Naar aanleiding van de aanslag op de Vlaamse student Berten Vallaeys Vallaeys, Berten
Berten Vallaeys (1898-1975) groeide in de jaren 1920 uit tot een martelaar van de Vlaamsgezinde studentenbeweging, toen hij tijdens een handgemeen tussen Vlaamse en Waalse studenten werd ... Lees meer
had de rector alle studentenmanifestaties verboden. Toen Beeckman hiertegen in een open brief van 15 mei 1924 protesteerde, werd hij van de universiteit weggestuurd. Het conflict nam door solidariteitsacties met Beeckman nadien nog ernstiger vormen aan. De studenten organiseerden een financiële boycot van de universiteit en acht andere studentenleiders die zich openlijk solidair verklaard hadden met Beeckman, werden eveneens weggestuurd. Deze 'offergang' zorgde ervoor dat Beeckman vanuit een zeer voordelige startpositie in de Vlaams- nationalistische partijpolitiek kon stappen. Na via de Centrale Examencommissie het doctoraat in de rechten te hebben behaald, vestigde hij zich in 1927 als advocaat te Kortrijk.

Te Kortrijk werd Beeckman gekozen als gemeenteraadslid en werd hij ook plaatsvervangend volksvertegenwoordiger voor Ieper. Intussen legde hij een grote activiteit aan de dag om te komen tot een bundeling van alle Vlaams-nationale krachten in één organisatie. Beeckman schreef voorontwerpen voor een nieuwe politieke organisatie. Hij steunde daarvoor op de zogenaamde Kortrijkse groep, waarin Tony Herbert Herbert, Tony
Tony Herbert (1902-1959) was een aanvankelijk radicaal Vlaams-nationalistische en vanaf medio jaren 1930 Belgischgezinde ingenieur en textielindustrieel met autoritaire opvattingen. Hij ... Lees meer
de grootste invloed had. Hij propageerde het autoritarisme en de ideeën van Othmar Spann over solidarisme en een corporatieve staatsinrichting. De invloed van zijn vriend Odiel Spruytte Spruytte, Odiel
Odiel Spruytte (1891-1940) was een ‘petit vicaire’ en een dwarsdenker in het bisdom Brugge. Als Vlaams-nationalist behoorde hij tot de kernredactie van het weekblad Jong Dietschland, en w... Lees meer
was hierin van groot belang.

Uit die voorontwerpen is uiteindelijk de proclamatie van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV) ontstaan. Beeckman werd leider van de politieke centrale van het VNV, maar nam in het begin van 1934 ontslag omdat niet iedereen zijn fascistische interpretatie wilde volgen. Van 1936 af zette hij zich in voor de politiek van de Vlaamsche Concentratie Vlaamsche Concentratie
Vlaamsche Concentratie (1935-±1940) was de naam voor de idee en de beweging die streefde naar de hergroepering van alle katholieke Vlamingen. Lees meer
. Op het congres ervan op 19 juli 1936 voerde hij als VNV'er het woord. Hij trad in het leidingscomité dat na het congres werd gevormd. Hij werkte mee aan het weekblad Nieuw Vlaanderen Nieuw Vlaanderen (1934-1944)
Nieuw Vlaanderen (1934-1944) had als uitgangspunt de eentaligheid van Vlaanderen. Door zijn federalistische stellingname midden jaren 1930 was het blad radicaler dan de katholieke partij ... Lees meer
en behoorde nu tot de groep die hoopte een katholieke politieke meerderheid te creëren. Daarvoor was hij bereid zijn anti-belgicisme te verzachten tot een federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
. Ook zijn maatschappelijke opvattingen werden gematigder, al bleef hij vele elementen van Nieuwe Orde-inspiratie propageren. Hij slaagde er nooit in verkozen te geraken al kreeg hij van het VNV in 1939 de eerste plaats te Kortrijk op de lijst voor de Kamer.

Op 20 augustus 1940 werd Beeckman onder Duitse druk benoemd tot Commissaris voor Lonen en Prijzen, een belangrijk werktuig in de dirigistische economische politiek die de bezetter wilde voeren. Beeckman benoemde er ongeveer 1500 controleurs waarvan velen van VNV-strekking. Deze functie bleef hij uitoefenen tot in 1944.

Beeckman kwam na de bevrijding relatief snel weer vrij en sedert 1948 was hij werkzaam als bedrijfsjurist. Na enkele jaren hervatte hij zijn activiteiten in de V.B. Tijdens de openingsrede voor het hernieuwde Katholiek Vlaamsch Oud-Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond
Lees meer
in 1950, sprak hij over de noodzakelijkheid van de Vlaams-nationale beweging. Hij werkte mee aan het Vlaams-nationale weekblad Opstanding Opstanding (1949-1959)
Opstanding was een onafhankelijk Vlaams-nationaal weekblad, uitgegeven door NV Luctor en Walter Bouchery. Het blad sympathiseerde met, maar stond ook kritisch tegenover de Vlaamse Concent... Lees meer
en werd de eerste voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging Vlaamse Volksbeweging
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) was een Vlaams-nationalistische drukkingsgroep, die werd opgericht in 1952 en tot het begin van de jaren 1970 een breder publiek mobiliseerde voor Vlaamsge... Lees meer
en de algemeen voorzitter (van 1968 tot 1970) van het Verbond der Vlaamse Academici Verbond der Vlaamse Academici
Het Verbond der Vlaamse Academici was een drukkingsgroep die de Vlaamse hooggeschoolden moest verenigen. Het was de voortzetting van het Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond, dat mee ... Lees meer
. Hij propageerde het federalisme op een congres van Het Pennoen Het Pennoen (1950-1977)
Het Pennoen was een Vlaamsgezind maandelijks opinieblad dat, geleid door Jan Olsen, verscheen tussen 1950 en 1977. Het evolueerde van een traditioneel jeugdblad naar een vernieuwend en la... Lees meer
in 1960.

Werken

– Artikelen in Het Leieland; Nieuw Vlaanderen; Opstanding; Het Pennoen.
– Memorie van Verdediging aan den Rectoralen Raad der Katholieke Universiteit, Leuven, 1924.
– H.J. Elias Politieke Vraagstukken. Federalisme en Groot-Nederland, 1930.
– 'Naar een organisatorischen opbouw van economie en Staat', in Rechtskundig Weekblad (8 november 1935), kol. 257-280.
– 'Studie over het federalisme', in Het federalisme in Vlaanderen, 1962, p. 35-56.
– De Studentenrevolte van 1924-25 te Leuven, 1975.

Literatuur

– H.-J. Demoen, Jeroom Leuridan. Recht en trouw, 1963.
– A.W. Willemsen, Het Vlaams-nationalisme. De geschiedenis van de jaren 1914-1940, 1969.
– H.J. Elias, 25 jaar Vlaamse Beweging 1914-1939, I, 1969.
– L. Vos, 'Ideologie en idealisme. De Vlaamse studentenbeweging te Leuven in de periode tussen de twee wereldoorlogen', in BTNG, jg. 6, nr. 3-4 (1975), p. 263- 328.
– L. Wils Honderd jaar Vlaamse Beweging, II-III, 1985-1989.
– P.J. Verstraete, Odiel Spruytte. Een priesterleven in dienst van het Vlaams nationalisme, 1990.
– B. de Wever, Greep naar de macht. Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945, 1994.

Suggestie doorgeven

1973: Erik Vandewalle (pdf)

1998: Luc Vandeweyer (pdf)

2023: Luc Vandeweyer

Inhoudstafel