Katholiek Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond

Beweging van oud-hoogstudentenbonden van 1908 tot de Eerste Wereldoorlog verenigd in de Katholieke Vlaamsche Landsbond Katholieke Vlaamsche Landsbond (1907-1914)
Lees meer en vanaf 1936 in het KVOHV. In 1951 ging het KVOHV op in het Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudenten Verbond
Lees meer (AVOHV).

De onvoldoende geachte vernederlandsingsmaatregelen in het katholiek onderwijs Onderwijs
Lees meer en de te traag bevonden voortgang van de taalwetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer gaven omstreeks 1885 voedsel aan een interne Vlaamsgezinde oppositiestroom in katholieke rangen, die zich uitte in de landdagbeweging. Jonge afgestudeerden, die hun eerste sporen verdiend hadden in de studentenbeweging, namen hierin het voortouw. In december 1886 werd door advocaat Emiel de Visschere De Visschere, Emiel
Emiel de Visschere (1861-1910) engageerde zich tijdens zijn Leuvense studietijd in de katholieke Vlaamsgezinde scholieren- en studentenbeweging. Nadat hij zich in Brugge als advocaat had ... Lees meer de Oud-Hoogstudentenbond van West-Vlaanderen opgericht. Door het organiseren van landdagen, later ook van gouwdagen, en het versturen van betogen, ging van deze vereniging een stuwende invloed uit op de V.B. en de scholierenbeweging in deze provinvie. Oud-studenten speelden ook een belangrijke rol in de Vlaamsche Katholieke Landsbond.

Naar het voorbeeld van West-Vlaanderen werden gelijksoortige bonden opgericht te Antwerpen (1901), Oost-Vlaanderen (1902), Brabant en Limburg (1907). Deze gouwbonden hadden aanvankelijk ieder hun eigen taak. De oud-studentenbonden richtten begin 1908 het Katholiek Vlaamsch Secretariaat op, dat de wedergeboorte van de Vlaamsche Katholieke Landsbond, nu als Katholieke Vlaamsche Landsbond Katholieke Vlaamsche Landsbond (1907-1914)
Lees meer (KVL), op zijn actief had. Het secretariaat te Antwerpen gevestigd, gaf het mededelingenblad Tijdingen uit, alsook verschillende brochures, onder meer in verband met de vernederlandsing van het onderwijs, de universiteit te Gent en het leger Leger
Lees meer . Op 9 mei 1909 hielden de Katholieke Vlaamsche Oud-Hoogstudentenbonden ter gelegenheid van het vijfenzeventigjarige bestaan van de universiteit een algemene vergadering te Leuven waar het indienen van een wet tot vernederlandsing van de Gentse universiteit en de geleidelijke splitsing van de leergangen te Leuven werd gevraagd. Vanaf 1908 groeide het contact met de Leuvense studentenbeweging; de Oud-Hoogstudentenbonden verleenden financiële steun aan het Vlaamsch Verbond en brachten de studenten een grotere belangstelling voor de taalstrijd bij. Toen de KVL vanaf 1912 door de oprichting van arrondissementsbonden ook niet-academisch gevormden begon op te nemen, verloor hij zijn karakter van oud-studentenvereniging, hoewel oud-studenten steeds aan de leiding bleven. In 1914, aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog telden de vijf gouwbonden meer dan 700 leden.

Op 12 juni 1916 sprak een algemene vergadering van de Katholieke Vlaamsche Oud-Hoogstudentenbonden te Brussel zich uit voor een heropening door de Duitse bezetter van een vernederlandste Gentse universiteit. 36 aanwezige leden ondertekenden de motie; de overgrote meerderheid was thuisgebleven. Ten gevolge van de oorlog en de deelname van tal van vooraanstaanden, zoals Karel Heynderickx Heynderickx, Karel
Karel Heynderickx (1875-1962), die zich tijdens zijn rechtenstudie aan de Leuvense universiteit bijzonder actief betoonde in de katholieke flamingantische studentenbeweging, was vanaf 190... Lees meer , Reimond Speleers Speleers, Reimond
Lees meer en Lodewijk Dosfel Dosfel, Lodewijk
Lodewijk Dosfel (1881–1925) was een jurist die in de Vlaamse beweging bekendheid verwierf door zijn engagement in de Vlaamse katholieke studentenbeweging en in de campagne voor Vlaamse ta... Lees meer , aan het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer hield de activiteit van de oud-hoogstudentenbonden, de West-Vlaamse uitgezonderd, na 1918 op.

Naar aanleiding van de Leuvense studentenrevolte (1924-1925) werden in het najaar van 1924 door jonge afgestudeerden de Oud-Hoogstudentenbonden van Oost-Vlaanderen en Antwerpen heropgericht, ditmaal "op grondslag van de beginselverklaring van de R.K.-nationale vereniging". Ook in de West-Vlaamse bond trachtte de jongere generatie deze in nationalistische richting te sturen. Op een bijeenkomst te Leuven op 19 november 1924 beloofden de drie bonden het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer (KVHV) daadwerkelijke steun in zijn conflict met de academische overheid en werd zelfs de idee van een financiële boycot van de Leuvense universiteit geopperd. Vertegenwoordigers van de oud-studentenbonden ( Jules Spincemaille Spincemaille, Jules
Lees meer , Jan Laureys Laureys, Jan
Lees meer , J. Stryckers, Hendrik Borginon Borginon, Hendrik
Hendrik Borginon (1890-1985) was lid van de leiding van de Frontbeweging en Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond. Tijdens de bezetting fung... Lees meer ) voerden tevens het woord op een protestvergadering te Leuven op 18 december 1924. De financiële boycotactie van de katholieke universiteit door het KVHV (20 februari 1925) leidde in mei 1925 tot een scheuring in de Oud-Hoogstudentenbond van West-Vlaanderen. Eerder was reeds in Antwerpen een tweede Katholiek Vlaamsch Oud-Hoogstudentenverbond totstandgekomen (februari 1925), dat de steun kreeg van de meesten van de vooroorlogse bestuursleden en zich beschouwde als de enige legitieme voortzetting van de vooroorlogse bond.

Daar de oud-hoogstudentenbonden geen teken van leven meer gaven, werd door Piet Meuwissen Meuwissen, Piet
Piet Meuwissen (1909-1968) hervormde in 1932-34 als preses het Leuvense KVHV, steunde het AKVS bij de bouw van het Studentenhuis in Nijlen en streefde naar een verzoening tussen de Vlaams... Lees meer , voorzitter van het KVHV, de Oud-Studentenbond Leuven (OSB) opgericht, die zijn eerste vergadering hield tijdens het zomerfeest te Vlierbeek op 25 mei 1933. De OSB, die een oud-studentenblad uitgaf en op 30 mei 1935 te Leuven een Jef van den Eynde Van den Eynde, Jef
Jef van den Eynde (1879-1929) was een Leuvens studentenleider in de periode 1899-1908. Hij zorgde voor het zelfbewuster worden van de Vlaamse studenten in Leuven door hen te onderscheiden... Lees meer - en professor Lodewijk Scharpé Scharpé, Lodewijk
Lodewijk Scharpé (1869-1935) was een taalkundige die aan het begin van de 20ste eeuw bijdroeg tot de vernederlandsing van de Leuvense universiteit. Na de Eerste Wereldoorlog zette hij zic... Lees meer -herdenking organiseerde, kwam niet echt van de grond. Op 15 december 1935 werd te Antwerpen een Katholieke Vlaamsche Oud-Hoogstudentenbond gesticht. Deze bond voerde besprekingen met de OSB-Leuven en belegde met hem een vergadering te Brussel op 8 maart 1936, waar men overging tot de oprichting van een landelijk Katholiek Vlaamsch Oud-Hoogstudentenverbond (KVOHV). (De OSB werd Oud-ledenorganisatie van het KVHV-Leuven.) Het KVOHV stelde zich op het principe dat minimaal een federatieve omvorming van België diende te worden doorgevoerd. Het Verbond, met Hendrik J. van de Wijer Van de Wijer, Hendrik
Hendrik J. van de Wijer (1883-1968), germanist, naamkundige en gewoon hoogleraar te Leuven, was als stichter en hoofdredacteur de drijvende kracht achter het weekblad Nieuw Vlaanderen en ... Lees meer als voorzitter en Jozef Custers Custers, Jos
Lees meer als secretaris, werd organisatorisch sterk uitgebreid met een centrale raad, vijf gouwbonden, verscheidene gewestelijke afdelingen en een vast secretariaat. Zijn spreekbuis was het weekblad Nieuw Vlaanderen Nieuw Vlaanderen (1934-1944)
Nieuw Vlaanderen (1934-1944) had als uitgangspunt de eentaligheid van Vlaanderen. Door zijn federalistische stellingname midden jaren 1930 was het blad radicaler dan de katholieke partij ... Lees meer , waarin de Tijdingen van het Verbond verschenen. Met de groep Leuvense hoogleraren rond Van de Wijer, die de redactie van Nieuw Vlaanderen verzorgden, ijverde het KVOHV voor een (rechtse) Vlaamsche Concentratie Vlaamsche Concentratie
Vlaamsche Concentratie (1935-±1940) was de naam voor de idee en de beweging die streefde naar de hergroepering van alle katholieke Vlamingen. Lees meer . Gelegen in het min of meer nationalistisch randgebied van de katholieke zuil konden zij immers een brugfunctie vervullen tussen de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer en het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV).

Het KVOHV, dat begin 1939 omstreeks 1300 leden telde, bleef tot de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol spelen als drukkingsgroep en droeg in sterke mate bij tot het propageren van de federalistische gedachte. Het gaf verscheidene brochures uit, onder meer over het taalstatuut voor het leger en de 'kolonisatie' van Vlaanderen en Limburg. Iets nieuws was het houden van 'politieke diners', een soort vrije tribune waar vooraanstaande sprekers de Vlaamse actualiteit behandelden. Het KVOHV onderhield ook nauwe contacten met de katholieke Vlaamse studentenbeweging Katholieke Vlaamse studentenbeweging
De Katholieke Vlaamse Studentenbeweging was de georganiseerde deelname van de katholieke studerende jeugd aan de Vlaamse beweging. Ze leverde daartoe met haar grote aanhang van ca. 1875 t... Lees meer , hetgeen in mei 1938 resulteerde in de oprichting van een Vlaamsch Academisch Verbond dat het KVHV en het KVOHV overkoepelde.

De activiteit van het KVOHV werd tijdens de oorlog stilgelegd en bleef daarna een tijd verlamd, daar verscheidene vooraanstaande figuren door repressie Repressie
Lees meer maatregelen getroffen werden. Pas op 18 maart 1951 werd de eerste algemene vergadering belegd te Brussel. Professor Corneel Heymans Heymans, Corneel
De Gentse hoogleraar Corneel Heymans (1892-1968) won in 1938 de Nobelprijs voor geneeskunde. Over zijn rol tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstond controverse. Na 1944 was hij – naast zij... Lees meer , die het voorzitterschap op zich genomen had, verklaarde dat het KVOHV de actie voor amnestie Amnestie
Lees meer van het Comité voor Recht en Naastenliefde Comité voor Recht en Naastenliefde
Het Comité voor Recht en Naastenliefde (1950-1958) streefde naar amnestie voor gewezen collaborateurs. Voorzitter was Nobelprijswinnaar Corneel Heymans. Lees meer steunde. Intussen was in juli 1950 te Antwerpen een Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond
Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond (1950-1951) werd opgericht door leden van het Katholiek VOHV. In 1951 smolten beide samen tot het Algemeen Vlaams Oud-Studentenverbond. Lees meer (VOHV) opgericht door leden van het KVOHV, die niet langer wilden wachten om opnieuw van wal te steken. Voorzitter van dit nieuwe verbond was Jules Spincemaille Spincemaille, Jules
Lees meer . Daar zij wensten open te staan voor alle Vlaamse intellectuelen zonder ideologisch onderscheid wilden de leden van de Antwerpse groep niet langer het predikaat 'katholiek' behouden. Tevens verweten zij het KVOHV te veel onder invloed te staan van de 'verruimingspolitiek' van de Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer (CVP), daar het het vooroorlogse federalistische standpunt niet langer wenste te handhaven. Het KVOHV en het VOHV bestonden een tijdlang naast elkaar doch smolten op 2 mei 1951 samen tot het Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond (sedert 3 november 1960 Verbond der Vlaamse Academici Verbond der Vlaamse Academici
Het Verbond der Vlaamse Academici was een drukkingsgroep die de Vlaamse hooggeschoolden moest verenigen. Het was de voortzetting van het Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond, dat mee ... Lees meer ).