De Visschere, Emiel

Persoon
Nico Van Campenhout (2023, aanvulling), Koen Rotsaert (1998)

Emiel de Visschere (1861-1910) engageerde zich tijdens zijn Leuvense studietijd in de katholieke Vlaamsgezinde scholieren- en studentenbeweging. Nadat hij zich in Brugge als advocaat had gevestigd, was hij er betrokken bij diverse Vlaamsgezinde en sociale initiatieven.

Geboorte
Ruddervoorde, 11 december 1861
Overlijden
Brugge, 14 juni 1910
Leestijd: 4 minuten

Emiel de Visschere studeerde rechten aan de Leuvense universiteit, waar hij samen met Alfons Depla Depla, Alfons
Alfons Depla (1860-1924) was een Vlaamse arts, politicus en activist. Hij was onder meer actief in de Leuvense studentenbeweging en werd tijdens de Eerste Wereldoorlog lid van de Raad van... Lees meer
, Hector Lebon Lebon, Hector
De Vlaamsgezinde en maatschappelijk bewogen advocaat Hector Lebon (1863-1935) begon zijn politieke loopbaan in de daensistische beweging, maar stapte later over naar de katholieke partij.... Lees meer
, Adolf Pauwels Pauwels, Adolf
Adolf Pauwels (1864-1902) was tijdens zijn jonge jaren erg actief in de katholieke flamingantische scholieren- en studentenbeweging. Als advocaat en als politicus zette hij zich nadien vo... Lees meer
en Emiel Schiltz Schiltz, Emiel
Emiel Schiltz (1865-1929) was een katholieke advocaat en politicus, die ook sterk was geïnteresseerd in beeldende kunst en literair bedrijvig was. Hij zette zich sterk in voor de verneder... Lees meer
na de dood van Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
een nieuwe impuls gaf aan de katholieke Vlaamse studentenbeweging Studentenbeweging
Lees meer
. Dat resulteerde in mei 1886, kort vóór hij Leuven verliet, in de oprichting – samen met onder meer Juliaan Delbeke Delbeke, Juliaan
Juliaan Delbeke (1859-1916) was een gevierd spreker, kunstliefhebber en katholiek politicus. Als volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Roeselare en als voorzitter voor de Katholi... Lees meer
, Victor Lambrecht Lambrecht, Victor
Advocaat Victor Lambrecht (1864-1948) was actief in het daensisme, sloot zich tijdens de Eerste Wereldoorlog aan bij het activisme en collaboreerde als lid van het Vlaamsch Nationaal Ver... Lees meer
, Hendrik Priem Priem, Hendrik
Hendrik Priem (1869-1954) was een jurist die tijdens zijn studententijd in Leuven erg actief was in de Vlaamse studentenbeweging en de West-Vlaamse scholierenbeweging. Ook na zijn studies... Lees meer
, August Laporta Laporta, August
August Laporta (1864-1919) speelde een belangrijke rol in de katholieke Vlaamse studentenbeweging van het aartsbisdom Mechelen voor de Eerste Wereldoorlog. Hij was hoofdredacteur van De S... Lees meer
, Pauwels en Raf Verhulst Verhulst, Raf
Raf Verhulst (1866-1941) was een Vlaamsgezinde schrijver, journalist en docent, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol opeiste in het activisme. Lees meer
– van de Vlaamsche Strijdersbond Vlaamsche Strijdersbond
Lees meer
, die vooral was bedoeld om de Vlaamsgezinde katholieke scholierenbeweging in de colleges te activeren en te structureren. Ondertussen was De Visschere ook actief in de Landdagbeweging Landdagbeweging
De Landdagbeweging, die zich ontwikkelde vanaf de vroege jaren 1860, vormde tot aan de Eerste Wereldoorlog de aanzet tot een reeks al dan niet succesvolle initiatieven tot samenwerking va... Lees meer
en riep hij op de landdag van 1886 in Antwerpen op om het onderwijs in Vlaanderen te vernederlandsen. Datzelfde jaar stond hij in voor de uitgave van het eerste nummer van De Vlaamsche Leeuw De Vlaamsche Leeuw (1886-1893)
Lees meer
. Strijdtolk van het Vlaamsche Volk.

Brugge

De Visschere vestigde zich als advocaat in Brugge. In december 1886 trad hij op als medestichter en eerste voorzitter van de Oud-Hoogstudentenbond Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond
Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond (1950-1951) werd opgericht door leden van het Katholiek VOHV. In 1951 smolten beide samen tot het Algemeen Vlaams Oud-Studentenverbond. Lees meer
van West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Lees meer
en in 1890 richtte hij mee het Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (1890-1892) was de tweede kortstondige nationale overkoepeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Lees meer
op, waarvan hij voorzitter voor West-Vlaanderen werd.

De Visschere maakte ook deel uit van de flamingantische groep De Vrije Vlamingen, die in Brugge in de schoot van de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer
werd opgericht en die vanaf 1887 het blad De Klauwaert De Klauwaert (1887-1900)
Brugs Vlaams maandblad (1888-1900) met radicaal Vlaamsgezinde standpunten, bekritiseerde taalbeleid in katholieke instellingen en viel bisschop Faict aan. Belangrijke rol in de opkomst v... Lees meer
(1887-1900) uitgaf. In april 1888 werd hij door de Brugse katholiek-conservatieve kring La Concorde uitgesloten omdat hij ervan werd verdacht de auteur te zijn van een artikel in De Klauwaert waarin deze vereniging werd omschreven als een ‘verfranste nest’.

In 1890 lag De Visschere in Brugge mee aan de basis van de Vlaamsche Gildenbond, die er onder meer de Guldensporenvieringen organiseerde. Daarnaast was hij lid van de in 1891 opgerichte christendemocratische Sprekersbond, die later dat jaar werd herdoopt tot Christene Volkspartij. Uit dat milieu ontwikkelde zich in het Brugse het daensisme Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer
, waar de sociaal bewogen flamingant De Visschere mee sympathiseerde, maar waarbij hij zich niet aansloot. Van 1895 tot 1899 zetelde hij in de Brugse gemeenteraad namens de katholieke partij. Hij zette zich er in voor het gebruik van het Nederlands in de vergaderingen en kwam op voor de belangen van de werkende bevolking.

In 1902 publiceerde De Visschere naar aanleiding van de 600ste verjaardag van de Guldensporenslag Guldensporenslag
De Guldensporenslag was een veldslag op de Groeningekouter nabij Kortrijk op 11 juli 1302. Hierbij werd het Franse ridderleger verslagen. De slag kreeg in de Vlaamse beweging een symbolis... Lees meer
de brochure Eeuwfeesten 1302-1902. Waarom het Katholieke Vlaanderen in 1902 eeuwfeest viert. De tekst kan worden beschouwd als een synthese van zijn denkbeelden over de Vlaamse beweging. Zo kantte De Visschere zich tegen de neerbuigende houding van sommige Franstalige Belgen tegenover de Vlamingen, klaagde hij aan dat de verfransing van de geschoolden en de bemiddelden in Vlaanderen heel wat maatschappelijke barrières met zich meebracht en dus contraproductief was, stelde hij dat de eenheid van België gebaat was bij het inwilligen van het Vlaams(gezinde) eisenprogramma en waarschuwde hij dat via het Frans vanuit Frankrijk Frankrijk & Vlaanderen
De verhouding tussen Vlaanderen en Frankrijk werd altijd gekenmerkt door een aanzienlijke dubbelzinnigheid. Hoewel er lange tijd een grote affiniteit met de Franse cultuur bestond, werd d... Lees meer
allerlei ideeën in Vlaanderen werden geïmporteerd die in strijd waren met het katholicisme.

De Vlaamsche Katholieke Landsbond

De Visschere was samen met Kamiel van Caeneghem Van Caeneghem, Kamiel
Kamiel van Caeneghem (1860-1944) was een katholieke en Vlaamsgezinde onderwijzer. Hij was één van de oprichters van het folkloristische maandblad Volk en Taal en lag mee aan de basis van ... Lees meer
een van de grondleggers en van de in april 1891 opgerichte Vlaamsche Katholieke Landsbond Vlaamsche Katholieke Landsbond
Lees meer
. In 1897 werd hij aangesteld als secretaris van deze koepelvereniging van lokale en regionale, katholieke en Vlaamsgezinde groepen, bonden en verenigingen. De Visschere was getrouwd met Maria vande Vyvere (1868-1946), een zuster van de latere katholieke minister Aloïs vande Vyvere Van de Vyvere, Aloïs
Aloïs van de Vyvere (1871-1961) was een advocaat en katholiek politicus. Hij zetelde twintig jaar in de Kamer en vervulde meerdere ministerfuncties. Hij werkte onder andere mee aan initia... Lees meer
.

Literatuur

– Christen Vlaanderen. Tolk van het Christen Vlaamsch Verbond. Groenigeblad, 11 juli 1910 (rouwnummer Emiel de Visschere).
– R. van Eenoo, Een bijdrage tot de geschiedenis van de arbeidersbeweging te Brugge, 1864-1914, 1959.
– H. J. Elias, Geschiedenis van de Vlaamse gedachte, dl. 3, 1963.
– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.
– H. Deraest, Emiel de Visschere, in: Lexicon van West-Vlaamse Schrijvers, dl. 2, 1982.
– K. Rotsaert, Het Daensisme in West-Vlaanderen, 1989.
– F. van Campenhout, Emiel Eduard de Visschere, in: F. van Campenhout, Daens en het daensistische gedachtegoed. Hernieuwd lexicon van de daensisische beweging, 2006, p. 204.

Suggestie doorgeven

1975: Reginald De Schryver (pdf)

1998: Koen Rotsaert

2023: Nico Van Campenhout

Databanken

Inhoudstafel