Lagae, Juul

Persoon
Siegfried Aneca (2023, aanvulling), Michiel De Bruyne (1998)

Jules Lagae (1862-1931) was een West-Vlaamse beeldhouwer die bustes en standbeelden ontwierp voor verschillende bekende figuren uit de Vlaamse beweging en zelf ijverde voor Nederlandstalig onderwijs.

Volledige voornaam
Jules
Geboorte
Roeselare, 15 maart 1862
Overlijden
Brugge, 1 juni 1931
Leestijd: 4 minuten

Jules Lagae was leerling aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
waar hij via de Jongelingenkring in contact kwam met priester-leraar Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
en de zes jaar oudere Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
. Het Franstalige onderwijs legde de basis voor zijn flamingantisme, dat zich vooral op het vlak van cultuur en onderwijs manifesteerde. Hij leerde beeldhouwen aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten in Roeselare waar hij vooral door Clément Carbon gevormd werd. Via studiebeurzen zette hij zijn opleiding verder aan de Brusselse Academie waar hij de invloed onderging van Jef Lambeaux en Julien Dillens. Lagae behaalde in 1884 de Prijs Godecharle en won in 1888 de prestigieuze Eerste Prijs van Rome. Hierdoor mocht hij zich vier jaar in het buitenland verder in zijn metier bekwamen, vooral in Italië. Datzelfde jaar werd in Roeselare het praalgraf voor Rodenbach van zijn hand onthuld. De beeldhouwer werd in zijn geboortestad ook briefwisselend lid van de lettergilde De Vriendschap De Vriendschap
De Vriendschap (1844-1944) was een flamingantische letterkundige vereniging in Roeselare, die zich bekommerde om het gebruik en de ontwikkeling van de ‘Vlaamse moedertaal’. Lees meer
. Na zijn studiereis zou hij zich uiteindelijk in Schaarbeek vestigen, de thuisbasis van zijn Franstalige echtgenote.

Lagae kon vanuit Brussel een carrière als beeldhouwer uitbouwen waarbij hij vooral gevraagd werd voor zijn bustes en medaillons, maar ook voor meer monumentaal werk. Zijn werk behoorde tot de zachtrealistische stijl, zonder veel expressie. Zijn standbeeld van de Vlaamsgezinde dichter Karel Lodewijk Ledeganck in Eeklo uit 1897 maakte hem populair in de Vlaamse kunstmiddens (zie Monumenten Monumenten
Voor de Vlaamse beweging monumenten oprichtte, ging België haar daarin reeds voor. Na de onafhankelijkheid van 1830 ontstond in België een uitgebreide en diverse historische cultuur, die ... Lees meer
). Op vraag van Gustaaf Verriest Verriest, Gustaaf
Gustaaf Verriest (1843-1918) was een katholiek en Vlaamsgezind spreker en publicist uit de kringen rond Guido Gezelle, Albrecht Rodenbach en Pieter P. Alberdingk Thijm. Lees meer
(1843-1918), hoogleraar Geneeskunde in Leuven en broer van Hugo Verriest, was hij er eerder al in geslaagd om als enige een buste bij leven van priester-dichter Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
te maken. Hij onderhield goede contacten met Gezelle en mocht bij diens overlijden zijn dodenmasker en dodenhand gieten. Deze buste vormde de basis voor zijn Gezellemonument in Kortrijk uit 1903. Lagae nam in die tijd ook deel aan de wedstrijd voor het monument voor de Guldensporenslag Guldensporenslag
De Guldensporenslag was een veldslag op de Groeningekouter nabij Kortrijk op 11 juli 1302. Hierbij werd het Franse ridderleger verslagen. De slag kreeg in de Vlaamse beweging een symbolis... Lees meer
herdenking van 1902 in Kortrijk, maar zijn ontwerp ‘Flandria’, met een Vlaamse maagd te paard, eindigde op de tweede plaats. Het beeld kwam later als Maria van Bourgondië in Brugge te staan.

In het begin van de 20ste eeuw realiseerde Lagae heel wat monumentaal werk, verspreid over België, van Oostende over Péruwelz en Charleroi tot het Jubelpark in Brussel. Opvallend en bekend is het standbeeld voor Rodenbach met blauwvoet in de hand, in Roeselare onthuld in 1909. Hij verwierf internationale faam door zijn winnend ontwerp ‘Monument voor de beide congressen’, opgetrokken voor de honderdste verjaardag van Argentinië in de hoofdstad Buenos Aires in 1914. In 1913 werd zijn buste van Hugo Verriest in Deerlijk onthuld. Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
was Lagae, met August Vermeylen Vermeylen, August
August Vermeylen (1872-1945) was een schrijver, literatuur- en kunsthistoricus, en socialistisch senator. In het tijdschrift Van Nu en Straks, waarvan hij de leiding had, publiceerde hij ... Lees meer
, Karel van de Woestijne Van de Woestijne, Karel
Karel van de Woestijne (1878-1929) was een Gentse dichter, prozaïst, criticus en journalist. Hij engageerde zich als gematigd flamingant binnen de Vlaamse beweging en was tijdens de Eerst... Lees meer
, Herman Teirlinck Teirlinck, Herman
Lees meer
en anderen lid van de Vlaamsche Studiekring te Brussel. In december 1918 ondertekende hij een manifest van deze kring, dat gericht was aan de Belgische regering en pleitte voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer
, het onderwijs, het leger en het bestuur, ‘om op den voet van gelijk recht en gelijke vrijheid van ontwikkeling volgens eigen aard en taal, de eendracht onder de Vlamingen en Walen in stand te houden en te versterken tot groter macht van het ééne en ondeelbare Belgie’. Tijdens de oorlog sneuvelde zijn oudste zoon, wat zijn naoorlogs werk beïnvloedde. Lagae ontwierp nog verschillende herdenkingsmonumenten, waaronder één in het Franse Le Havre waar de Belgische regering in ballingschap verbleven had. Voor zijn geboortestad ontwierp de beeldhouwer het Heropbouwmonument dat deel uitmaakte van het nieuwe belfort, waarmee de stad Roeselare (de band met) zijn Vlaamse verleden wou herstellen. In 1930 ontwierp Lagae nog de gedenkplaat voor Gezelles moeder in Wingene en mocht hij het standbeeld voor Gezelle in Brugge afwerken. Hij overleed kort daarop in deze stad en werd in Evere begraven.

Literatuur

— A. Goffin, Le sculpteur Jules Lagae.
— A. Goffin, De prijskamp om het monument der onafhankelijkheid te Buenos-Aires, in: Onze Kunst, jg. 8, 1909, nr. 12, december, pp. 184-199.
— J. Crick, Kunstalbum. Leven en Werk onzer beeldende kunstenaars, 1935.
— H. Gellynck, Lagae, Jules, in: NBW, 1964, dl. 1.
— J. Lavalleye, Lagae Jules, sculpteur et médailleur, in: BN, 1969-1970, dl. 35.
— A. Depretz, Jules Lagae, in: Jaarboek van het Europees genootschap voor Munt- en Penningkunde, 1985, pp. 43-72.
— M. de Bruyne, 150 jaar stedelijke academie voor Schone Kunsten te Roeselare 1837-1987, 1987.
— J. Goddeeris, Jules Lagae. Een biografie. Jaarboek West-Vlaamse Gidsenkring, 1998.

Suggestie doorgeven

1973: Gaby Gyselen (pdf)

1998: Michiel De Bruyne

2023: Siegfried Aneca

Inhoudstafel