Van de Voorde, Urbain

Ambtenaar en journalist

Urbain van de Voorde werd geboren op 27 oktober 1893 in Blankenberge en overleed op 16 juli 1966 in Leuven. Het grootste deel van zijn leven woonde hij in de regio van Brussel. Hij was de zoon van een notarisklerk. Van de Voorde volgde middelbare studies (moderne humaniora) in Blankenberge en in Brugge, waar hij een leerling was van Julius Pée Pée, Julius
De vrijzinnige cultuurflamingant Julius Pée (1871-1951) was een breed geïnteresseerde intellectuele emancipator, via zijn functies in het middelbaar onderwijs maar ook als publicist. Hij ... Lees meer en Hendrik J. van de Wijer Van de Wijer, Hendrik
Hendrik J. van de Wijer (1883-1968), germanist, naamkundige en gewoon hoogleraar te Leuven, was als stichter en hoofdredacteur de drijvende kracht achter het weekblad Nieuw Vlaanderen en ... Lees meer .

In 1915 werd Van de Voorde leraar in Oostende. Twee jaar later kon hij door toedoen van Hippoliet Meert Meert, Hippoliet
Hippoliet Meert (1865-1924) was de oprichter van het Algemeen-Nederlands Verbond. Hij ijverde voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit en engageerde zich tijdens de Eerste Were... Lees meer ambtenaar worden bij het ministerie van Justitie in Brussel. Na zijn militaire dienst (1919-1920) werd hij opnieuw rijksambtenaar, eerst bij de Dienst voor Oorlogsschade en vanaf 1925 (onder Camille Huysmans Huysmans, Camille
Camille Huysmans (1871-1968) was een Vlaamsgezinde socialistische politicus, die van 1933 tot 1940 burgemeester van Antwerpen was, tweemaal een ministerpositie bekleedde en een jaar lang ... Lees meer ) bij het ministerie van Kunsten en Wetenschappen.

Van de Voorde behoorde, zoals vele letterkundigen van zijn generatie, tot de sympathisanten van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer . In december 1915 ondertekende hij de zogenaamde Zeven Punten van de Jong-Vlaamsche Beweging. Tijdens de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer ging hij een stap verder. Van de Voorde was vast medewerker aan het tijdschrift Westland Westland
Westland (1942-1944) was een cultureel en letterkundig tijdschrift onder leiding van Filip de Pillecyn, dat ondanks zijn verklaring dat het zich onafhankelijk zou opstellen pro-Duitse bij... Lees meer en publiceerde occasioneel in De Vlag De Vlag
De Vlag (1936-1938; 1940-1944) was het maandblad van de gelijknamige Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap (DeVlag). Lees meer , het blad van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer . Hij bestuurde ook tijdens de oorlog de Brusselse Kunstenaarsgilde die was opgericht door de Duitse Kulturabteilung. In september 1944 werd hij wegens culturele collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer uit zijn functie ontzet.

Van de Voorde ging daarna werken voor De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hét blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer . Van 1947 tot 1952 was hij rubriekleider 'kunst en letteren’ bij het dagblad, waaraan hij tot zijn dood bleef meewerken. Een jaar voor zijn dood stelde hij zich ook nog kandidaat op de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer -lijst voor de Kamer te Brussel.

Alleenloper

Als dichter debuteerde Van de Voorde in 1921 met de bundel De haard der ziel. Zijn wat sombere en klassieke poëzie omschreef een criticus als ‘donker cellogeluid’. Hoewel Van de Voorde meewerkte aan het tijdschrift ’t Fonteintje (1921-1924) en er 21 gedichten publiceerde, heeft hij nooit echt behoord tot een stroming of literair collectief. ‘Ik ben altijd een alleenloper geweest,’ zei hij daarover. Dat gold zowel voor zijn persoonlijkheid als voor zijn poëzie. Hij kantte zich tegen het expressionisme en het modernisme in het algemeen en stond met zijn traditionele verzen wat buiten de tijd. Het meest uitgesproken standpunt zette hij hierover uiteen in Modern, al te modern (1931) (zie Literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer ).

Essayist, kunst- en literatuurcriticus

Van de Voorde oefende invloed uit als criticus en essayist door bijdragen in De Stem De Stem
Lees meer , de Nieuwe Rotterdamsche Courant, Hooger Leven Hooger Leven (1927-1938)
Hooger Leven (1927-1938) was een algemeen katholiek Vlaams weekblad opgericht door Gerard Walschap. Nadat het blad initieel een politiek neutrale voer, steunde het de Katholieke Vlaamsche... Lees meer , Dietsche Warande en Belfort Dietsche Warande en Belfort
Dietsche Warande en Belfort was een Vlaams tijdschrift voor literatuur- en geestesleven. Het ontstond in 1900 door de samensmelting van de tijdschriften Dietsche Warande en Het Belfort.... Lees meer , De Tijdstroom en – na de Tweede Wereldoorlog – De Standaard. Hij schreef zowel literatuur- als kunstkritieken. Zijn werk bundelde hij ook in studies in boekvorm en hij publiceerde kritische monografieën over literaire figuren zoals Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer (1926, 1930), Charles de Coster De Coster, Charles
Charles de Coster (1827-1879) was een schrijver die behoorde tot de progressieve vleugel van het liberalisme. Zijn belangrijkste werken zijn Légendes flamandes (1858), Contes brabançons (... Lees meer (1930), Karel van de Woestijne Van de Woestijne, Karel
Karel van de Woestijne (1878-1929) was een Gentse dichter, prozaïst, criticus en journalist. Hij engageerde zich als gematigd flamingant binnen de Vlaamse beweging en was tijdens de Eerst... Lees meer (1934) en Ruusbroec (1934) en over Vlaamse schilders zoals Albert Servaes Servaes, Albert
Lees meer (1943), War van Overstraeten (1956) en Rik Slabbinck (1962). In 1936 ontving Van de Voorde de Vijfjaarlijkse Staatsprijs voor Kritiek en Essay voor zijn tweede bundel Critiek en Beschouwingen.

Van de Voordes reputatie kreeg een flinke opdoffer door een ophefmakende plagiaatzaak. In 1937 kwam de auteur onder vuur te liggen bij de publicatie van Het pact van Faustus, zijn cultuurkritische magnum opus. Verschillende passages van het werk bleken letterlijk te zijn overgenomen of waren geparafraseerd zonder bronvermelding. De plagiaatzaak werd onder meer beslecht door de Vlaamsche Vereniging van Letterkundigen Vereniging van Vlaamse Letterkundigen
De Vereniging van Vlaamse Letterkundigen (VVL), opgericht in 1907 te Antwerpen, pleitte voor culturele toenadering tussen Noord en Zuid. Tijdens de Eerste Wereldoorlog ontstonden interne... Lees meer , die na een onderzoek van August Vermeylen Vermeylen, August
August Vermeylen (1872-1945) was een schrijver, literatuur- en kunsthistoricus, en socialistisch senator. In het tijdschrift Van Nu en Straks, waarvan hij de leiding had, publiceerde hij ... Lees meer , Franz de Backer De Backer, Franz
Franz de Backer (1891-1961) was een Vlaamsgezinde filoloog, anglist en auteur. Hij schreef vooral over zijn herinneringen aan de Eerste Wereldoorlog. Lees meer en Raymond Brulez Brulez, Raymond
Lees meer een motie stelde waarin het gepleegde plagiaat erkend en veroordeeld werd. De ‘zaak Urbain Van de Voorde’ kwam ruim aan bod in de dagbladen en literaire cenakels. Samen met de culturele collaboratie die tijdens de oorlog plaatsvond, heeft het Van de Voordes reputatie geen goed gedaan.