Vranckx, Alfons

Alfons Vranckx was de zoon van een ketelmaker die ook seizoenarbeider was in Frankrijk. Zijn vader was militant lid van de Belgische Werkliedenpartij Belgische Werkliedenpartij
Lees meer (BWP) en een van de eerste syndicalisten in het Leuvense. Zoon Alfons studeerde aan de Katholieke Universiteit Leuven, waar hij in 1931 promoveerde tot doctor in de rechten. Na een stage in Genève studeerde hij van 1931 tot 1932 aan de Karluniversität van Praag. Bij zijn terugkeer schreef hij zich in aan de balie te Brussel.

Politieke carrière

Hetzelfde jaar maakte hij zijn entree op het politieke toneel en werd hij verkozen tot gemeenteraadslid van Kessel-Lo. In 1936 werd Vranckx als lijsttrekker voor de BWP-Leuven verkozen tot volksvertegenwoordiger. In 1938 werd hij te Kessel-Lo schepen van onderwijs en openbare werken en in de loop van 1940 werd hij aangesteld als dienstdoend burgemeester. Hij werd gevangengenomen en dook later voor de rest van de oorlog onder.

Na de oorlog kwam er een voorlopig einde aan Vranckx' politieke carrière. Hij was nog een tijdje waarnemend burgemeester en bleef tot 1947 volksvertegenwoordiger, maar in 1948 werd hij op vraag van de partij voorzitter van de pas opgerichte Raad van State. In 1954 werd hij docent en van 1963 tot 1977 was hij hoogleraar aan de faculteit rechten van de Rijksuniversiteit Gent. In 1965 maakte hij zijn comeback in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en werd hij minister van binnenlandse zaken in de regering- Pierre Harmel Harmel, Pierre
De Franstalige christendemocraat Pierre Harmel (1911-2009) was nauwelijks acht maanden premier van België, maar meermaals minister. Hij werd ook voorzitter van de Senaat. Het Centrum van ... Lees meer - Antoon Spinoy Spinoy, Antoon
Antoon Spinoy (1906-1967) was een socialistisch minister en burgemeester van Mechelen. Hij voerde een beleid van economische expansie door industriële reconversie. Hij was een tegenstande... Lees meer (juni 1965-februari 1966). Hij werd geconfronteerd met de staking in de mijn van Zwartberg Zwartberg
Zwartberg (1966) was een sociaal conflict naar aanleiding van de sluiting van de Limburgse steenkoolmijnen. Lees meer en kwam in conflict met de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer , die hem het optreden van de rijkswacht tegen de stakers verweet. Omgekeerd schreef Vranckx hen de politieke exploitatie van de staking en de schuld aan de bloedige incidenten toe. In de regeringen- Gaston Eyskens Eyskens, Gaston
Gaston Eyskens (1905-1988) was een Vlaamsgezinde katholieke econoom en politicus, die onder andere eerste minister was ten tijde van de Koningskwestie en aan de basis lag van de eerste st... Lees meer -Joseph-Jean Merlot (juni 1968-november 1971) en -Eyskens-André Cools (januari 1971-november 1972) had hij de portefeuille van justitie. Als minister van justitie kreeg hij te maken met de door Karel van Isacker Van Isacker, Karel
Karel van Isacker (1913-2010) was priester van de Sociëteit van Jezus, historicus, publicist, hoogleraar UFSIA, advocaat, volksvertegenwoordiger voor de katholieke partij (1919) en minist... Lees meer ingezette poging om eerherstel te verkrijgen voor Irma Swertvaeger Swertvaeger, Irma
Irma Swertvaeger (1904-1945) werd terechtgesteld nadat zeven verzetslieden om het leven kwamen na haar tussenkomst bij Duitse soldaten, om haar door het Geheim Leger gevangen genomen zoon... Lees meer .

Relatie met de Vlaamse beweging

Reeds als student aan de KUL was Vranckx uitgesproken geëngageerd als Vlaamsgezind socialist en antimilitarist. Als reactie op Les Flamingants van de latere Rex Rex
Rex was een Belgische politieke partij (1935-1940) en een collaboratiebeweging in Franstalig België (1940-1944). Lees meer -leider Léon Degrelle Degrelle, Léon
Léon Degrelle (1906-1994) was de leider van Rex, initieel een Belgische, extreemrechtse nationalistische beweging, nadien omgevormd tot partij, die na 1936 radicaliseerde in fascistische ... Lees meer , publiceerde hij in 1928 de brochure Confession d'un Flamingant, waarin hij de achterstand van de Vlamingen beklemtoonde op het vlak van gerecht Gerecht
Lees meer , onderwijs Onderwijs
Lees meer en bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer . Hij was medewerker en ook een tijd hoofdredacteur van het tijdschrift Menschen Menschen
Menschen was een Vlaamsgezind en Groot-Nederlands, socialistisch studententijdschrift dat werd uitgegeven in 1930-1931. Lees meer , dat de klemtoon legde op antimilitarisme en radicaal flamingantisme. Samen met Jef Rens Rens, Jef
Jef Rens (1905-1985) was een socialistische vakbondsleider en politicus, die onder meer als redacteur van de Vlaamsgezinde socialistische tijdschriften Schakels en Menschen een niet onbel... Lees meer en Leo Magits Magits, Leo
Leo Magits (1899-1990) was tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij het activisme. Later was hij secretaris van de Centrale Volksopvoeding voor Vlaanderen en directeur van de Arbeider... Lees meer werkte hij ook mee aan het maandblad Schakels Schakels
Schakels (1929-1935) was het ledenblad  van het Algemeen Nederlands Arbeidersverbond, dat zowel in Vlaanderen als in Nederland verscheen. Het probeerde Groot-Neerlandisme te verbinden me... Lees meer dat een socialistische visie bood op de nationale problematiek. In 1929 verscheen van zijn hand de brochure De Student voor de Vrede. Zijn pacifistische Pacifisme
Lees meer overtuiging kwam eveneens tot uiting in zijn voorzitterschap van de Vereniging voor Volkenbond en Wereldvrede. Vranckx was een gelovig socialist. In de reeks De Wilde Roos verschenen twee brochures van hem onder de titel Katholicisme en Socialisme (1930) en Een wekroep tot de Christenen voor het Socialisme.

In zijn latere carrière als jurist bleef Vranckx begaan met de Vlaamse kwestie. Zo gaf hij op het eerste Vlaams Socialistisch Congres van 1937 een referaat over de vervlaamsing van het gerecht. Na de Tweede Wereldoorlog was hij rapporteur voor het Centrum van onderzoek voor de nationale oplossing van de maatschappelijke en rechtskundige vraagstukken in de Vlaamse en Waalse gewesten. Van 1954 tot 1956 was hij lid, en van 1956 tot 1963 ondervoorzitter van de Commissie, belast met de voorbereiding van de Nederlandse tekst van de Grondwet, de Wetboeken en de voornaamste wetten en besluiten. Daarnaast was hij ook ondervoorzitter van de in 1954 opgerichte Centrale commissie voor de Nederlandse rechtstaal en bestuurstaal in België.

Ook was hij nauw betrokken bij de voorbereiding van de grondwetsherziening (zie Staatshervorming Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer ). In de regering- Theo Lefèvre Lefèvre, Theo
Theo Lefèvre (1914-1973) was een advocaat en politicus voor de Christelijke Volkspartij. Hij zetelde in de Kamer en was minister en premier in een periode van belangrijke wetgevende initi... Lees meer - Paul-Henri Spaak Spaak, Paul-Henri
Paul-Henri Spaak (1899-1972) was een Franstalige socialistische politicus die een rol speelde in talrijke communautaire kwesties. Lees meer (april 1961-mei 1965) maakte hij deel uit van de delegatie van de Belgische Socialistische Partij (BSP) op de Rondetafelconferentie Rondetafelconferentie
De rondetafelconferentie waren besprekingen gehouden in 1964-1965 door de drie traditionele partijen met betrekking tot de hervormingen der instellingen. Een aantal bepalingen zouden de ... Lees meer over de grondwetsherziening die haar activiteiten startte in januari 1964. Onder de volgende regering-Harmel-Spinoy maakte hij deel uit van een college van vier ministers dat de grondwetsherziening moest voorbereiden. Vranckx was bevoegd voor het probleem van de decentralisatie en de regionalisering. De regering viel echter voor de commissie klaar was met haar activiteiten. Intussen had Vranckx wel een wetsontwerp ingediend voor de oprichting van een Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen
De Vaste Commissie voor de verbetering van de betrekkingen tussen de Belgische taalgemeenschappen was een parlementair overlegorgaan in 1966-1968 om via dialoog een nieuwe communautaire p... Lees meer (de zogenaamde Commissie Vranckx). Vranckx werd zelf lid van die commissie die pas in werking trad onder de volgende regering. Hij was ook voorzitter van de werkgroep die zich bezighield met de Duitse taalgemeenschap.

Ook na zijn actieve politieke loopbaan bleef hij geïnteresseerd in de communautaire problematiek. In 1973 maakte hij voor de BSP deel uit van de Gemengde parlementaire Commissie van advies voor de gewestvorming die advies moest verstrekken over de uitvoering van artikel 107 quater op de gewestvorming. In 1975 ten slotte was hij, samen met Omer Vanaudenhove en Pierre Wigny een van de oprichters van het Studiecentrum voor Politieke Hervormingen dat een bijdrage wilde leveren tot de vernieuwing van de politieke instellingen.