De Veldbloem

De Veldbloem was een Vlaamse en vrijzinnige volksmaatschappij die op 1 augustus 1852 in Brussel door Michiel van der Voort Van der Voort, Michiel
Michiel Van der Voort (1812-1867) woonde achtereenvolgens in Antwerpen en Brussel en was in beide steden een pionier in Vlaamsgezinde acties. Hij was betrokken bij vele organisaties, zoal... Lees meer werd opgericht. De vereniging wilde de intellectuele ontwikkeling van de arbeidersklasse bevorderen. Aanvankelijk lag het accent op het zuiver letterkundige aspect en organiseerde De Veldbloem onder andere avondonderwijs. In het verlengde hiervan steunde de maatschappij in 1854 een petitie van het Vlaemsch Midden-Comiteit Vlaemsch Midden-Comiteit
Het Vlaemsch Midden-Comiteit (1849-1857) was een Vlaamsgezind genootschap in Brussel, dat ijverde voor de volledige vernederlandsing van het lager en middelbaar onderwijs in Vlaanderen.... Lees meer , waarin een gedeeltelijke vernederlandsing van het landbouwkundig onderwijs Onderwijs
Lees meer werd geëist. Verder had De Veldbloem nauwe banden met de in 1858 opgerichte progressief-liberale en Vlaamsgezinde vereniging Vlamingen Vooruit Vlamingen Vooruit
Vlamingen Vooruit was een Vlaamse en vrijzinnige organisatie in Brussel die in 1858 onder impuls van Eugène van Bemmel in Brussel werd opgericht. Het programma eiste de gelijkberechtiging... Lees meer . Na de mislukking van het Vlaamsch Verbond Vlaamsch Verbond (1861-1869)
Het Vlaamsch Verbond was een flamingantische politieke drukkingsgroep in Gent. Lees meer en de opheffing van Vlamingen Vooruit in 1862 organiseerde De Veldbloem tot 1869 alleen nog avondlessen.

In 1869 werd de maatschappij nieuw leven ingeblazen, toen Julius Hoste (sr.) Hoste, Julius (sr.)
De liberaal Julius Hoste sr. (1848-1933), stichter van De Zweep en Het Laatste Nieuws, speelde eind 19de en begin 20ste eeuw een centrale rol in de Vlaamse ontvoogdingsstrijd in Brussel.... Lees meer en Xavier Havermans Havermans, Xavier
Lees meer de vereniging een politiek doel gaven. De Veldbloem bleef volksonderwijs verstrekken en hanteerde traditionele actiemiddelen zoals verzoekschriften ten voordele van de vernederlandsing van het rechtswezen ( gerecht Gerecht
Lees meer ), het onderwijs, het bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer en het Brussels toneelwezen Toneel
Het Vlaamse toneel onderhield vanaf zijn ontstaan in de 19de eeuw een complexe en gelaagde verhouding met de Vlaamse beweging. Van een belangrijk emancipatorisch instrument en voorwerp va... Lees meer . Nieuw was dat nu ook aan politieke bijeenkomsten werd deelgenomen, zoals die van de Antwerpse Nederduitsche Bond Nederduitsche Bond
De Nederduitsche Bond (1861-1914) was een Antwerpse kiesvereniging die flamingantische katholieken en liberalen verenigde. De Bond was een invloedrijke machtsfactor binnen de Meeting, voo... Lees meer . Alle strekkingen van het toenmalig Brussels democratische flamingantisme Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer kwamen in De Veldbloem aan bod, zoals onder meer blijkt uit de samenstelling van het bestuur. Zo trof men er de leden aan van de antiklerikaal georiënteerde groep, waarvoor vooral Hoste representatief was, maar ook een groep die tegenover de politieke partijen een neutraal standpunt innam, zoals voorzitter Havermans, en andere redacteurs van het weekblad De Kerels als J. Scherpenseel, F. van den Dungen en F. Luyten. Hoste zou slechts tot 1870 bestuurslid blijven.

Bij de parlementsverkiezingen van juli 1870 achtte De Veldbloem zich onvoldoende georganiseerd om openlijk aan de verkiezingsstrijd deel te nemen, maar het streefde toch naar eenheid onder de Vlaamsgezinden. Tijdens de volgende jaren bleef het buiten de partijstrijd, hoewel Hoste toenadering zocht tot de liberalen en uit De Veldbloem stapte.

Bij de zogenaamde zaak- Jozef Schoep Schoep, Jozef
Jozef Schoep (1848-1881) was een Vlaamse arbeider die een centrale rol speelde in een taalincident waarrond de Vlaamse beweging zich mobiliseerde en de regering onder druk zette. Dit sym... Lees meer in 1873 speelde De Veldbloem een belangrijke rol in de protestbeweging door de organisatie van betogingen, meetings en petities. In datzelfde jaar kreeg de antiklerikale groep, die aansluiting zocht bij de Brusselse liberale partij Liberale partij
De verhouding tussen de liberale partij en het partijpolitieke liberalisme in België enerzijds, en de Vlaamse beweging anderzijds levert een gevarieerd en ingewikkeld beeld op dat evoluee... Lees meer , de bovenhand. Tot dat ogenblik was De Veldbloem het laatste bastion waarin de neutraliteitsgedachte standhield, maar in 1875 stapte onder anderen Havermans over naar de liberale partij. Voortaan trad De Veldbloem op als progressieve drukkingsgroep binnen de Liberale Associatie. Naar aanleiding van een progressief manifest in 1886, verlieten de laatste doctrinairen onder leiding van Hoste de vereniging. In 1892 fusioneerde De Veldbloem met de Liberale Vlaamsche Bond Liberale Vlaamsche Bond van Brussel
Lees meer . De nieuwe gemeenschappelijke vereniging werd geleid door Alfons Prayon-van Zuylen Prayon-Van Zuylen, Alfons
Jurist en publicist Alfons Prayon-van Zuylen (1848-1916) was een vrijzinnige en progressieve flamingant, die zich zowel engageerde in het (Brusselse) liberale flamingantisme als in de sam... Lees meer en steunde de Vlaamsche Volkspartij Vlaamsche Volkspartij
De Vlaamsche Volkspartij (1892) was een Brusselse progressieve en liberale partij. Ze streefde naar vervlaamsing en democratisering van het openbare leven. Electoraal bleef het succes uit... Lees meer . Deze verdween echter al in 1895.