Maelfait, Zeger

Persoon
Johan Strobbe (2023, aanvulling), Filip Boudrez (1998)

Zeger Maelfait (1850-1913) stichtte, samen met Amaat Vyncke, de Gilde der Westvlaamsche Gebroeders, in de schoot waarvan de katholiek-Vlaamsgezinde Almanak voor de leerende jeugd van Vlaanderen ontstond.

Volledige voornaam
Victor
Alternatieve naam
Zeger Malfait
Geboorte
Roeselare, 19 februari 1850
Overlijden
Roeselare, 30 augustus 1913
Leestijd: 3 minuten

Zeger Maelfait zette samen met zijn vriend Amaat Vyncke Vyncke, Amaat
Amaat Vyncke (1850-1888) was een ultramontaans en Vlaamsgezind zoeaaf, priester en missionaris. Hij was mede-oprichter van de West-Vlaamse Zouavenmaatschappij, de Gilde der Westvlaamsche ... Lees meer
de boodschap van zijn Vlaamsvoelende leraars van het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
, met Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
op kop, in de praktijk om. Op 20 oktober 1873 stichtten deze twee seminaristen de Gilde der Westvlaamsche Gebroeders, met als doel de Vlaamse beweging op het katholieke pad te houden, de West-Vlaamse taal te verdedigen en trouw te blijven aan God, taal en vaderland.

De gildeleden wilden hun doel onder meer bereiken langs studie en het publiceren van artikels. Hun eerste bijdragen verschenen in 't Jaer 70. Al gauw rijpte het plan voor de uitgave van een almanak voor de Vlaamse collegejeugd, die de tegenhanger moest worden van de liberale studentenalmanak van 't Zal Wel Gaan 't Zal Wel Gaan
Lees meer
. Hoewel Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
en Verriest het initiatief van Vyncke en Maelfait afremden, verscheen in 1874 dan toch de aankondiging voor de almanak die zou uitgegeven worden door de Westvlaamsche Gilde Westvlaamsche Gilde
De Westvlaamsche Gilde werd opgericht op 20 oktober 1873 door de Brugse seminaristen Amaat Vyncke en Zeger Maelfait. Ze lanceerde in 1875 de Almanak voor de leerende jeugd van Vlaanderen ... Lees meer
, de inmiddels uitgebreide Gilde der Westvlaamsche Broeders. Om een imprimatur van de Brugse bisschop te bekomen deed hoofdman Maelfait een beroep op zijn vriend Pieter Denys Denys, Pieter
Lees meer
die verklaarde uitgever te zijn.

Met nieuwjaar 1875 verscheen de Almanak voor de leerende jeugd van Vlaanderen Almanak voor de leerende jeugd van Vlaanderen
De Almanak voor de leerende Jeugd van Vlaanderen was een West-Vlaamse studentenalmanak in 1875 en 1876. De uitgave betekende een eerste beslissende stap in het op gang komen van de Blauwv... Lees meer
. De almanak was uitgesproken anti-liberaal en ultramontaans, zelfs de liefde voor de West-Vlaamse taal ontsproot aan de overtuiging dat men trouw moest blijven aan eigen godsdienst en gewoonten. De almanak werd een succes en de gildeleden begonnen te werken aan de uitgave van een studententijdschrift, dat onder de naam De Vlaamsche Vlagge De Vlaamsche Vlagge (1875-1933)
De Vlaamsche Vlagge (1875-1933) was een West-Vlaams scholieren- en studententijdschrift onder wisselende redactie van seminaristen, universiteitsstudenten en priester-leraars. Het ademde ... Lees meer
verscheen. Maelfait stond in voor de redactie en zorgde ervoor dat beide publicaties bekendheid verwierven in Leuven.

In 1874 was Maelfait door bisschop Johannes Faict Faict, Johannes
Johannes Faict (1813-1889) was bisschop van Brugge (1864-1894). In het eerste decennium van zijn episcopaat steunde hij de katholieke Vlaamse beweging. Vanaf 1875 voerde hij een repressie... Lees meer
uit het Grootseminarie weggestuurd omdat hij zich niet ten volle inzette voor zijn studies. Maelfait bood zich nog aan in het seminarie van Luik maar werd daar niet aanvaard. In oktober 1874 begon hij de studie notariaat in Leuven. Maelfait was er secretaris van Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer
en liet zich opmerken als propagandist voor de West-Vlaamse taalopvatting. Samen met zijn vriend Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
richtte hij de studentenafdeling van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
op en werkte hij mee aan de opbouw van een Algemene Vlaamse Studentenbond. Na de bisschoppelijke maatregelen van 1877 schreven Maelfait en Rodenbach een brief naar paus Pius IX, in de hoop de pauselijke goedkeuring voor De Vlaamsche Vlagge te verkrijgen. Bisschop Faict, die Maelfait aanwees als ‘aanstoker’ van Rodenbach, stak daar echter een stokje voor.

Ook in Leuven vlotten de studies van Maelfait niet en na een laatste vruchteloze poging in Gent, keerde hij naar Roeselare terug waar hij als secretaris van het armenbestuur en de burgerlijke godshuizen aan de slag ging. In Roeselare werd hij (bestuurs)lid van verschillende Vlaams-culturele verenigingen. In 1876 stichtte hij met enkele anderen de Clauaertsgilde Clauaertsgilde
De Clauaertsgilde was een Roeselaarse jongeren-toneelkring in 1876 opgericht door Raymond Veralleman. Lees meer
, die later de door bisschoppelijke maatregelen getroffen Sint-Jansgilde Sint-Jansgilde
Sint-Jansgilde was de benaming van drie studentenverenigingen in Roeselare (jaren 1870 en 1880): een college-toneelgilde (tot 1876), een studentenspelersgilde (van scholieren, universitei... Lees meer
te hulp kwam. Voor de toneelgroepen waarvan hij lid was vertaalde en bewerkte hij vele toneelstukken. Maelfait hielp de herdenking van Rodenbach in 1888 organiseren. In 1899 richtte hij het tijdschrift Biekorf Biekorf
Biekorf is een West-Vlaams tijdschrift dat in 1890 werd opgericht door flaminganten uit het milieu van Dietsche Biehalle. In het begin was het een leesblad gericht op taal. Biekorf bestee... Lees meer
mee op, waarin hij talrijke historische bijdragen over zijn geboortestad publiceerde.

Literatuur

– M. de Bruyne, Zeger (Victor) Maelfait, in: NBW, dl. 3, 1968.
– L. en L. Vos-Gevers, Dat volk moet herleven. Het studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge 1875- 1933, 1976.
– A. Deweerdt, Albrecht Rodenbach en de Roeselaarse toneelgilden 1875-1880, in: Rollariensia, jg. 7, 1975, pp. 172-189.
– M. de Bruyne, De Gilde der ‘West-Vlaamsche Gebroeders’, volgens Zeger Maelfait 1873- 1876, in: Rollariensia, jg. 9, 1977, pp. 5-50.
– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), Leuven, 1987.
– R. Vanlandschoot. Albrecht Rodenbach. Biografie, Tielt, 2002.

Suggestie doorgeven

1973: Romain Vanlandschoot (pdf)

1998: Filip Boudrez

2023: Johan Strobbe

Databanken

Inhoudstafel