Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren

De Vlaamsche Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren ontstond uit de anti- activistische Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer Vlaamsche Studiekring, die al tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer in Brussel naamloos bestond. De Club werd als een pluralistische vereniging opgericht op 5 juli 1923 door August Vermeylen Vermeylen, August
August Vermeylen (1872-1945) was een schrijver, literatuur- en kunsthistoricus, en socialistisch senator. In het tijdschrift Van Nu en Straks, waarvan hij de leiding had, publiceerde hij ... Lees meer , samen met dr. I.-J. van der Ghinst en een schare van politici uit verschillende partijen, professoren, doctores en kunstenaars. Onder haar stichtende leden telde de vereniging heel wat Vlaamsgezinden zoals Louis Franck Franck, Louis
De inzet van Louis Franck (1868-1937) voor de vernederlandsing van het middelbaar onderwijs en de Gentse universiteit bracht hem rond 1910 op het hoogtepunt van zijn Vlaams-liberale roem.... Lees meer , Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer , Edward Anseele Anseele, Edward
Edward Anseele (1856-1938) was een Gents socialist en lag in 1885 mee aan de basis van de Belgische Werkliedenpartij. Hij was decennialang een van de tenoren van het socialisme in België.... Lees meer , Herman Teirlinck Teirlinck, Herman
Lees meer , Frans Theelen Theelen, Frans
Frans Theelen (1885-1971) was de uitgever van onder andere Het Belang van Limburg. Hij was ook volksvertegenwoordiger voor de Katholieke Partij. Lees meer , Hendrik J. van de Wijer Van de Wijer, Hendrik
Hendrik J. van de Wijer (1883-1968), germanist, naamkundige en gewoon hoogleraar te Leuven, was als stichter en hoofdredacteur de drijvende kracht achter het weekblad Nieuw Vlaanderen en ... Lees meer , Frans Daels Daels, Frans
Frans Daels (1882-1974) vormde de spil van de Vlaamsgezinde organisaties aan het IJzerfront en groeide in het interbellum als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en voorvechter van N... Lees meer , Edgar de Bruyne De Bruyne, Edgar
Edgar de Bruyne (1898-1959) was een professor filosofie, die zich tevens in de politiek engageerde. De Bruyne was senator voor de katholieke partij en bekleedde na de oorlog een ministerp... Lees meer , Julius Hoste (jr.) Hoste, Julius (jr.)
Julius Hoste jr. (1884-1954) was een Vlaamsgezinde liberaal die actief was in de pers en de politiek. Hij behoort tot de kopstukken van de Vlaamse beweging. Lees meer , Edmond van Dieren Van Dieren, Edmond
Edmond van Dieren (1879-1961) was een advocaat en een gematigd Vlaams-nationaal en onafhankelijk politicus. Hij was een pleitbezorger van de hereniging van Vlaamse katholieken en Vlaams-n... Lees meer , Julien Kuypers Kuypers, Julien
Julien Kuypers (1892-1967) was een Vlaamse, socialistische schrijver en ambtenaar. Hij was meerdere malen kabinetschef op socialistische ministeries en bekleedde hoge functies op het depa... Lees meer en Jules Lagae Lagae, Juul
Jules Lagae (1862-1931) was een West-Vlaamse beeldhouwer die bustes en standbeelden ontwierp voor verschillende bekende figuren uit de Vlaamse beweging en zelf ijverde voor Nederlandstal... Lees meer . Tot het eerste bestuur behoorden naast Vermeylen en Van der Ghinst ook Albert Carnoy Carnoy, Albert
De Leuvense hoogleraar taalkunde Albert Carnoy (1878-1961) was een vooraanstaand plaatsnaamkundige. Als parlementslid en minister had hij oog voor de Vlaamse eisen. Lees meer , F.V. Toussaint van Boelaere Toussaint, Fernand Victor
Lees meer , Ernest Claes Claes, Ernest
Ernest Claes (1885-1968) was een schrijver van volkse romans en verhalen en een leidend ambtenaar in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij vervolgd wege... Lees meer , Alfred Hegenscheidt Hegenscheidt, Alfred
Lees meer , Theo Zels, Raoul Hoornaert en Omer Wattez Wattez, Omer
Lees meer .

De Vlaamse Club wilde de verzuiling in het Vlaamse gemeenschapsleven doorbreken om aldus een tegenwicht te vormen tegen de Franstalige dominantie in Brussel. De Club had onder meer tot doel om ontmoetingen te stimuleren van mensen die elkaar kenden, waardeerden en elkaars opinie respecteerden. Zo stelde zij zich ook tolerant op ten opzichte van Franstalige gasten die de bijeenkomsten bijwoonden. Hoewel pluralistisch was de vereniging tijdens het interbellum eerder van linkse signatuur. Tijdens de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer werd de Club gekaapt door aanhangers van de Nieuwe Orde (voorzitter: August Ghysels).

Na de oorlog verraadden de activiteiten (tentoonstellingen, banketten en vooral lezingen) een vrij behoudsgezind karakter op artistiek vlak, hoewel de clubruimte ook werd opengesteld voor meer vernieuwende activiteiten, zoals dat gebeurde tijdens de beginperiode van het literaire tijdschrift Tijd en Mens. Een van de terugkerende pijnpunten was de bekommernis om een eigen lokaal. De discussievraag uit het interbellum of vrouwen mochten worden toegelaten, geraakte van de baan: in 1948 deden voor het eerst twee vrouwen hun intrede in de raad van bestuur en in 1985 werd Georgette Van Straelen-Van Rintel de eerste vrouwelijke voorzitter. Het aantal leden steeg nooit boven de vijfhonderd. Zoals de meeste cultuurverenigingen kampt de vereniging sinds het einde van de vorige eeuw met een vergrijzend ledenbestand.

De voorzitters van de Vlaamse Club waren achtereenvolgens: Vermeylen (1923-1929), Teirlinck (1929-1930); Van der Ghinst (1930-1932), Kuypers (1932-1941), A. Ghysels (1941-1945), Toussaint van Boelaere (1945-1947), F. De Backer (1947-1954), L. Van Hoorick (1954-1964), P.J. Brat, H. Liebaers (1964-1965), M. Luwel (1965-1971), J.F.T. Depraetere (1971-1974), I. de Nijs (1974-1976), Jos Vleugels (1976-1986), G. van Straelen-van Rintel (1986-1990), A. Samoy (1990-1995), E. Celens (1995-2006), F. Brouwers (2006-2007), Y. van Olst (2007-2009), W. Van de Borne (2009-2012) en W. De Decker (2012-2020), In 2020 trad een nieuwe fase in met bestuursleden die aanleunen bij de N-VA Nieuw-Vlaamse Alliantie
De N-VA is op electoraal vlak de meest succesvolle Vlaams-nationalistische partij ooit en slaagde er ook in om de grootste Belgische partij te worden. Ze zit bijna 20 jaar in de Vlaamse R... Lees meer . De naam werd veranderd in Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen & Letteren.