Alarm (1972-1999)

Alarm verscheen vanaf november 1972 als opvolger van Vlaanderen Vrij, waarvan de uitgave na drie nummers was gestaakt. Het blad stelde zich in de lijn van de nieuw opgerichte ‘tweede’ Vlaamse Militanten Orde Vlaamse Militanten Orde (1950-1971)
De Vlaamse Militanten Orde was een Vlaams-nationale militantenorganisatie die werd opgericht in 1950, aanvankelijk ter ondersteuning van de Vlaams-nationale partijpolitiek. Lees meer (VMO) rechts-radicaal Rechts-radicalisme
De rechts-radicale traditie begon toen het Vlaams-nationalisme in het interbellum koos voor Nieuwe Orde en collaboratie. Na de oorlog evolueerde radicaal-rechts in Vlaanderen van nostalgi... Lees meer , anticommunistisch en Vlaams-nationalistisch op. Naast traditionele Vlaams-nationale thema’s kwamen ook herhaaldelijk conservatief-ethische standpunten aan bod. Zo werd er in het blad gereageerd tegen de ‘linkse ondermijning’, werd abortus afgewezen en het toenemend gebruik van drugs als een gevaar voor de samenleving omschreven. Het blad zette zich ook af tegen ontwikkelingshulp en ‘gastarbeid’. In de rubriek ‘Frontnieuws’ werd er aandacht besteed aan de VMO-acties.

Onder leiding van  Xavier Buisseret Buisseret, Xavier
Xavier Buisseret (1941-2020) was een politicus en militant met een lange staat van dienst in de radicale vleugel van het Vlaams-nationalisme. Lees meer , vanaf 1974 VMO-leider, werd de redactie verruimd en werden om de kwaliteit van het blad te vergroten ook niet-VMO’ers opgenomen in de redactie. Het blad kreeg een nieuwe vormgeving en viel vooral op door de tekeningen van Prik (pseudoniem van Stan Sluydts), die de vaste cartoonist werd. In 1977 verliet Buisseret samen met het grootste deel van de Alarm-redactie de VMO en richtte hij het tijdschrift  Haro Haro bulletijn
Haro was een rechts en nationalistisch tijdschrift, in 1977 opgericht door Xavier Buisseret en onder hoofdredactie van Siegfried Verbeke. Het propageerde de conservatieve revolutie. ... Lees meer  op. Haro werd geen succes, waarmee duidelijk werd dat Alarm vooral fungeerde als militantenblad van en voor de VMO.

In 1977 werd Bert Eriksson Eriksson, Bert
Bert Eriksson (1931-2005) was beroepsmilitair, uitbater van het Antwerpse café Odal en leider van de Vlaams Militanten Orde (VMO). Lees meer opnieuw VMO-leider en verantwoordelijke uitgever van Alarm. Afgezien van ‘Frontnieuws’ waren de terugkerende thema’s anticommunisme, gastarbeid, steun aan het apartheidsregime in Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Deze bijdrage belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en Zuid-Afrika van de 19de tot de 21ste eeuw. Lees meer , amnestie Amnestie
Lees meer , collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer en repressie Repressie
Lees meer . In de lijn van het traditionele en radicale Vlaams-nationalisme werd in Alarm de collaboratie voorgesteld als de gerechtvaardigde strijd van idealistische nationalisten en anti-communisten, de repressie als de ongenadige afrekening met de Vlaamse beweging door het Belgische, anti-Vlaamse, establishment. Bekende figuren uit collaboratie en repressie kregen in Alarm een ware martelaarsstatus. Dat gold met name voor Cyriel Verschaeve Verschaeve, Cyriel
Cyriel Verschaeve (1874-1949) was een West-Vlaamse priester, literair auteur, kunstbeschouwer en publicist, die bekend werd als icoon van de Frontbeweging en het opkomende Vlaams-national... Lees meer , August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer , Reimond Tollenaere Tollenaere, Reimond
Reimond Tollenaere (1909-1942) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider in Gent en politicus in het VNV. Hij was parlementair (1936-1942) en propagandaleider. Hij stuurde het VNV in... Lees meer , Irma Laplasse Swertvaeger, Irma
Irma Swertvaeger (1904-1945) werd terechtgesteld nadat zeven verzetslieden om het leven kwamen na haar tussenkomst bij Duitse soldaten, om haar door het Geheim Leger gevangen genomen zoon... Lees meer , Leo Vindevogel Vindevogel, Leo
Leo Vindevogel (1888-1945) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die tijdens de bezetting oorlogsburgemeester van Ronse was en daarvoor na de oorlog ter dood veroordeeld werd. Zijn... Lees meer , Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer , Hendrik Elias Elias, Hendrik
Hendrik Elias (1902-1973) was een historicus en Vlaams-nationalistisch politicus die als leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond collaboreerde met de Duitse bezetter tijdens de Tweede W... Lees meer , Ward Hermans Hermans, Ward
Ward Hermans (1897-1992) was een Vlaams-nationalistische schrijver, journalist en politicus, die in de loop van het interbellum radicaliseerde in nationaalsocialistische zin. Tijdens de T... Lees meer , de oostfronters Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer enzovoort.

Het blad werd vanaf 1977 volgeschreven door een kleine kernredactie - uitsluitend VMO-militanten - waarbij de redacteurs een grote vrijheid hadden. Dat was mee bepalend voor de thema’s en de manier waarop die aan bod kwamen. Vaste schrijvers waren Herman Verschoten, onder initialen H.V. en pseudoniem Jo.Nas (een verwijzing naar het collaboratieblad De Jonge Nationaal-Socialist De Jonge Nationaal-Socialist (Jonas)
De Jonge Nationaal-Socialist was een halfmaandelijkse periodiek van de Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen (NSJV) die verscheen van 1941 tot 1943. Het blad werd vaak afgekort tot Jo... Lees meer ), die meestal het redactioneel schreef, Jef Eggermont Eggermont, Jef
Jef Eggermont (1950) vervulde in de jaren 1970 en 1980 een prominente rol in de Vlaamse Militanten Orde en de Odalgroep. Daarna was hij betrokken bij onder meer het tijdschrift Christelij... Lees meer en Roeland Wijckmans, een voormalig liberaal gemeenteraadslid uit Schilde. Wijckmans, alias R. Hapken en R. Nordland, ontpopte zich als een veelschrijver die soms meer dan de helft van Alarm volschreef. Het repertoire van Hapken omvatte commentaren op de verkiezingsuitslagen, een moppenrubriek, prijskampen en langgerekte overzichten van criminele feiten waarbij de link werd gelegd met migratie. Wijckmans schreef ook een uitgebreide artikelenreeks die opriep tot dialoog met de Joodse gemeenschap, iets wat binnen de VMO voor nogal wat controverse zorgde (zie Antisemitisme Antisemitisme
Lees meer ). Roger Spinnewijn was verantwoordelijk voor de rubriek ‘Buitenlands Nieuws’ die uitsluitend handelde over rechts-radicale, nationalistische en anticommunistische groepen in de wereld. Maar er verschenen in Alarm evenzeer stukken - van vooral jongere redacteurs – die sympathiseerden met linkse nationalistische groepen zoals het Iers Republikeins Leger (IRA) of het Nationaal Bevrijdingsfront voor Corsica (FNLC) (zie Ierland; Internationaal-comparatief Vlaamse beweging in internationaal-comparatief perspectief
De Vlaamse beweging heeft zich altijd internationaal georiënteerd. Niet alleen vertoonde ze opvallende gelijkenissen met andere nationale bewegingen in Europa en elders, ze maakte geregel... Lees meer ). In 1982 verdween Wijckmans uit de redactie. De vrijgekomen ruimte werd daarna grotendeels opgevuld met meer traditioneel Vlaams-nationalistische thema’s.

Vanaf 1977 besteedde Alarm steeds meer aandacht aan het migrantenvraagstuk (zie Immigratie Immigratie
Vanaf de jaren 1960 werd Vlaanderen een immigratieregio, maar al veel vroeger kenden sommige Vlaamse steden en regio’s een instroom van immigranten van buiten Vlaanderen. Deze bijdrage s... Lees meer ), waarbij sommige redacteurs (uitgesproken) racistische stellingen verdedigden. Verder is het beeld van Alarm in de periode 1977-1983 vooral dat van een militantenblad met weinig ideologische diepgang, waarbij vooral het vol krijgen van de kolommen voorop stond. Dat maakte dat de inhoud van de nummers vaak werd bepaald door wat werd aangeleverd. Het zwakke ideologische profiel van het blad weerspiegelde overigens dat van de VMO-werking in die periode, die zelden werd gehinderd door grote ideologische bekommernissen. Bovendien waren nogal wat militanten niet eens geabonneerd op hun eigen blad. Het aantal abonnementen schommelde rond de 400, maar er werd met het blad wel massaal gecolpolteerd tijdens allerhande Vlaams-nationale manifestaties. De oplage lag naargelang de verwachte verkoop van 600 tot meer dan 1000 exemplaren.

Na de ontbinding van de VMO in 1983 werd het blad het strijdorgaan van de  Odalgroep Odal-groep
De Odalgroep (1983-1986) was een Vlaams-nationalistische en rechts-radicale militantengroep die opgericht werd na de ontbinding van de Vlaamse Militanten Orde (VMO). Lees meer  (tot december 1985) en daarna van de heropgerichte VMO (tot mei 1987). Vanaf 1987 verscheen Alarm als een onafhankelijk blad onder hoofdredactie van  Jef Eggermont Eggermont, Jef
Jef Eggermont (1950) vervulde in de jaren 1970 en 1980 een prominente rol in de Vlaamse Militanten Orde en de Odalgroep. Daarna was hij betrokken bij onder meer het tijdschrift Christelij... Lees meer , die de aandacht verschoof naar de communautaire problematiek en traditionele thema’ s uit de Vlaamse beweging. Alarm werd tevens omgevormd tot een vereniging zonder winstoogmerk, die een forum wilde bieden aan de brede Vlaamse beweging. Tijdens die periode verschenen vraaggesprekken met voormalig minister-president Luc van den Brande Van den Brande, Luc
Luc van den Brande (°1945) was een christendemocratisch federaal minister van Tewerkstelling en Arbeid (1988-1991) en leidde van eind 1992 tot 1999 de Vlaamse executieve/Vlaamse Regering.... Lees meer , minister van Cultuur Hugo Weckx Weckx, Hugo
Hugo Weckx (1935) is een christendemocratisch politicus, onder meer bekend vanwege zijn sleutelrol binnen de Nederlandse Commissie voor de Cultuur van de Brusselse Agglomeratie (NCC). ... Lees meer , Bert Anciaux Anciaux, Bert
Bert Anciaux (1959) is advocaat en doctor in de Pedagogie. Hij stapte al vroeg in de politiek. Voor de Volksunie was hij zes jaar voorzitter en twee jaar voor VU&ID. Hij was schepen i... Lees meer , Lionel Vandenberghe Vandenberghe, Lionel
Lionel Vandenberghe (1943-2023) was voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en senator voor Spirit. Lees meer , Jef Burm, CVP-senator Mia de Schamphelaere, Manu Ruys Ruys, Manu
Manu Ruys (1924-2017) was een Vlaamsgezind journalist en publicist, die van 1975 tot 1989 als politiek hoofdredacteur van De Standaard fungeerde. Ruys gold als een invloedrijk commentator... Lees meer ...  Het aantal abonnementen bedroeg in die periode 750 en het blad werd ook in enkele Antwerpse krantenwinkels verkocht. In mei 1999 hield het blad op te verschijnen.