Demonie, Emiel

Persoon
Sandra Maes (2023, aanvulling), Sandra Maes (1998)

Emiel Demonie (1846-1890) was een Vlaamse Rooms-katholieke priester en maakte deel uit van de blauwvoeterijbeweging. Hij behoorde als leraar tot de kring rond Hugo Verriest en had Albrecht Rodenbach als leerling in het jaar van De Groote Stooringe. Demonie was hoofdredacteur van De Vlaamsche Vlagge.

Pseudoniem
Skald
Logicus
Wilfried
Alternatieve naam
De Monie
Geboorte
Roeselare, 28 juli 1846
Overlijden
Brugge, 3 januari 1890
Leestijd: 3 minuten

Emiel Demonie werd in 1869 tot priester gewijd en benoemd als poësisleraar aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
. Demonie behoorde er tot de lerarenkring rond Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
, die de leerlingen de liefde voor de volkstaal en de eigen geschiedenis bijbracht. Een van zijn leerlingen was Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
, die zijn sympathie voor hem uitte in het gedicht De Meester. In 1875 brachten zijn leerlingen onder leiding van Rodenbach het feest van superior Henri Delbar Delbar, Henri
Henri Delbar (1833-1894) was superior van het Klein Seminarie van Roeselare. Hij spoorde zijn leraars en leerlingen aan om zich aan te sluiten bij de Vlaamse beweging in een poging om die... Lees meer
in de war toen ze weigerden een Frans lied mee te zingen (De Groote Stooringe). Dit incident en verschillende discussies met Delbar over het te nauw contact tussen leerkracht en leerling leidden tot het ontslag van verschillende Vlaamsgezinde leerkrachten uit de kring Verriest.

Demonie werd in 1879 overgeplaatst naar Sint-Gillis (Brugge) waar hij onderpastoor werd. Daar was hij vanaf 1884 godsdienstleraar aan de rijksnormaalschool voor meisjes. Hij werd er goed bevriend met Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
en hield contact met de flamingantische Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
oud-collega's uit Roeselare. Zo behoorde hij tot Verriests geheime vriendenkring de Swighenden Eede Swighenden Eede
De Swighenden Eede was een geheim eedverbond van priesters en leken dat aan de basis lag van het flamingantische studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge. Lees meer
, waarvan hij ondervoorzitter werd in 1886. Hij volgde in 1881 Amaat Vyncke Vyncke, Amaat
Amaat Vyncke (1850-1888) was een ultramontaans en Vlaamsgezind zoeaaf, priester en missionaris. Hij was mede-oprichter van de West-Vlaamse Zouavenmaatschappij, de Gilde der Westvlaamsche ... Lees meer
op als hoofdredacteur van het door hen beheerde scholierentijdschrift De Vlaamsche Vlagge De Vlaamsche Vlagge (1875-1933)
De Vlaamsche Vlagge (1875-1933) was een West-Vlaams scholieren- en studententijdschrift onder wisselende redactie van seminaristen, universiteitsstudenten en priester-leraars. Het ademde ... Lees meer
. Samen met Verriest bepaalde hij drie jaar lang de signatuur van het tijdschrift. De meeste van zijn artikels (die hij schreef onder de pseudoniemen van Skald, Logicus of Wilfried) waren belerend van aard of stonden in het teken van de discussie met de tegenstanders van de blauwvoeterij Blauwvoeterij
Blauwvoeterij is de benaming voor de eerste fase van de katholieke Vlaamse studentenbeweging, vanaf de ‘Groote Stooringe’ in 1875 in het Klein Seminarie van Roeselare tot omstreeks 1880, ... Lees meer
. De Vlaamsche Vlagge kende onder zijn leiding een dieptepunt, wat vooral te wijten was aan het onevenwicht tussen jongere en oudere redactieleden. Demonie was ook lid van de Gilde van Sinte Luitgaarde Gilde van Sinte Luitgaarde
De Gilde van Sinte Luitgaarde was een in Brugge opgerichte culturele vereniging die vanaf 1874 de rechten van het West-Vlaams verdedigde en een aanval tegen het taalparticularisme trachtt... Lees meer
en schreef in Rond den Heerd Rond den Heerd
Rond den Heerd was een West-Vlaams geïllustreerd volks- en taalkundig weekblad, dat naar Engels model werd gesticht door James Weale en Guido Gezelle. Het profileerde zich als een ‘leer- ... Lees meer
en Dietsche Biehalle Dietsche Biehalle
Dietsche Biehalle (1887-1890) was een vereniging die werd gesticht door Guido Gezelle. Ze had als doel de ‘Dietsche volkstaal’ te bestuderen en te cultiveren. Lees meer
. Omvangrijker waren echter zijn taalkundige bijdragen in Loquela Loquela
Loquela was een dialectlexicografisch tijdschrift van Guido Gezelle, die het zelf omschreef als ‘een blad voor eigen-vlaamsche taalliefhebberije en voor eigenvlaamsche taalgeleerdheid’.... Lees meer
. Net voor zijn dood hielp hij nog in 1890 het tijdschrift Biekorf Biekorf
Biekorf is een West-Vlaams tijdschrift dat in 1890 werd opgericht door flaminganten uit het milieu van Dietsche Biehalle. In het begin was het een leesblad gericht op taal. Biekorf bestee... Lees meer
stichten. Gezelle schreef bij de dood van zijn vriend het gedicht Wij bouwden op uw leven een getemmer. Bisschop Johannes Faict Faict, Johannes
Johannes Faict (1813-1889) was bisschop van Brugge (1864-1894). In het eerste decennium van zijn episcopaat steunde hij de katholieke Vlaamse beweging. Vanaf 1875 voerde hij een repressie... Lees meer
liet op zijn begrafenis de aanwezigen controleren, wat erop wijst dat Demonie tot zijn dood voor de kerkelijke overheid 'verdacht' bleef.

Literatuur

– H. Verriest, Twintig Vlaamsche Koppen, 1901, dl. 2.
– C. Gezelle, Emiel Demonie, in: Biekorf, jg. 24, 1923, pp. 193-200.
– L. en L. Vos-Gevers, Dat volk moet herleven. Het studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge 1875-1933, 1976.
– L. Gevers, Kerk, onderwijs en Vlaamse Beweging, 1980.
– L. Pillen en J. Pollet, 175 jaar Klein Seminarie te Roeselare, 1982.
– M. Baeck en B. de Leeuw, Het Belfort 1886-1899, 1985.
– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.
– R. Vanlandschoot, Albrecht Rodenbach. Biografie, 2002.
– R. Vanlandschoot, Hugo Verriest. Biografie, 2014.

Suggestie doorgeven

1973: Jozef Boets (pdf)

1998: Sandra Maes (pdf)

2023: Sandra Maes

Databanken

Inhoudstafel