Devos, Jules

Persoon
Lieve Gevers (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

Jules Devos (1854-1925) volgde middelbaar onderwijs in het Klein Seminarie van Roeselare waar hij tot de gangmakers van de Blauwvoeterij behoorde. Hij werd ten gevolge van de Groote Stooringe aan de deur gezet. Zo ging hij de geschiedenis in als ‘de eerste martelaar’.

Volledige voornaam
Jules G.M.
Religieuze naam
Renatus (Renaat)
Geboorte
Oostrozebeke, 12 december 1854
Overlijden
Etterbeek, 25 juli 1925
Leestijd: 3 minuten

Jules Devos studeerde aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
(1870-1875) en volgde de retorica (laatste humaniorajaar) aan het college van Ieper (1875-1876). Na zijn middelbare studies bouwde hij aanvankelijk een journalistieke carrière uit. Hij was hulpjournalist bij De Gazette van Brugge (1877-1878), journalist bij Het Handelsblad van Antwerpen Het Handelsblad (van Antwerpen)
Lees meer
(1878-1879) en vervolgens, sinds het einde van 1879, hoofdredacteur van De Gazette van Brugge. In oktober 1880 trad hij binnen bij de orde van de kapucijnen. Hij werd in 1886 tot priester gewijd en engageerde zich daarna vooral als sociaal werker en predikant.

Groote Stooringe

Devos was een van de gangmakers van de Katholieke (West-)Vlaamse Studentenbeweging. Hij werd in 1870 lid van de Izegemse scholierengilde Vlaamsch ende Vroom. Als leerling aan het Klein Seminarie van Roeselare behoorde hij tot de klas die de Blauwvoeterij Blauwvoet
De Blauwvoet werd sinds 1875 een van de meest vertrouwde symbolen van de Katholieke Vlaamse Studentenbeweging en de Vlaamse beweging. Het was ontleend aan Concience’s De Kerels van Vlaan... Lees meer
in het leven riep, met onder meer Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer
, Constant Lievens, René Adriaens Adriaens, Renaat
Renaat Adriaens (1855-1900) bracht als leerling in Roeselare mee de Blauwvoeterij op gang. Als student geneeskunde steunde hij Rodenbachs initiatieven in de Leuvense studentenbeweging. Ad... Lees meer
en Aloïs Bruwier Bruwier, Aloïs
Aloïs Bruwier (1857-1939) riep in Roeselare met Albrecht Rodenbach de Blauwvoeterij in het leven. Vanaf 1876 stimuleerde hij samen met andere West-Vlamingen de Vlaamsgezinde studentenwerk... Lees meer
. Hij was lid van het zoeavencorps van het Klein Seminarie en liet hij zich in de lettergilde opmerken met onder meer een lofzang voor Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
. Zoals velen van zijn klasgenoten stond Devos sterk onder de invloed van de Roeselaarse priester-leraar Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
en raakte hij tijdens zijn vijfde humaniorajaar, de poësis, in de ban de Kerels De Vlaamsche Kerels
Lees meer
romantiek. Hij was een van de hoofdspelers in het conflict dat zich op het einde van dat schooljaar, in juli 1875, in de instelling voordeed, de zogenoemde Groote Stooringe. De leerlingen van de poësisklas weigerden zich te schikken naar de eis van superior Henri Delbar Delbar, Henri
Henri Delbar (1833-1894) was superior van het Klein Seminarie van Roeselare. Hij spoorde zijn leraars en leerlingen aan om zich aan te sluiten bij de Vlaamse beweging in een poging om die... Lees meer
dat ze op het superiorsfeest, naast een Vlaams lied, ook een Franstalig lied moesten zingen. Devos werd daarop op 1 augustus 1875 van het Klein Seminarie weggestuurd zodat hij zijn laatste humaniorajaar in Ieper moest voltooien. Deze gebeurtenis bezorgde hem in Vlaamsgezinde rangen de titel van de ‘eerste martelaar’.

Vlaggegilde

Devos werd in september 1876, na de beëindiging van zijn humaniora, lid van de Vlaggegilde en dus medewerker van De Vlaamsche Vlagge De Vlaamsche Vlagge (1875-1933)
De Vlaamsche Vlagge (1875-1933) was een West-Vlaams scholieren- en studententijdschrift onder wisselende redactie van seminaristen, universiteitsstudenten en priester-leraars. Het ademde ... Lees meer
. Op zijn voorstel werd in september 1877 bij meerderheid in de Vlaggegilde beslist om de redactie en het beheer van dit tijdschrift over te dragen aan Verriest. Daarmee ging hij in tegen de wens van Rodenbach om van de Vlagge de tolk te maken van de zopas opgerichte algemene Vlaamsche Studentenbond Vlaamsche Studentenbond
De Vlaamsche Studentenbond was de eerste overkoepelende organisatie van de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Ze werd opgericht in 1877 door de Leuvense studenten Albrecht Rodenbach en... Lees meer
en de redactie ervan aan Leuvense studenten over te laten. Rodenbach richtte daarop in januari 1878 zijn eigen tijdschrift Het Pennoen Het Pennoen (1878-1880)
Het Pennoen was het blad van de Vlaamsche Studentenbond van 1878 tot 1880. Belangrijkste figuren waren Albrecht Rodenbach en Pol de Mont. Lees meer
op. Anderzijds gaf Devos zijn steun aan Rodenbachs Vlaamsche Studentenbond. Hij voerde het woord op de Westvlaamse gouwdag van de Bond die belegd werd in Brugge op 6 mei 1878. Devos was in zijn journalistieke periode ook actief in de Brugse Gilde van Sinte Luitgaarde, en in de Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
afdeling van Brugge.

Als kapucijn verbleef Devos meestal in Wallonië. Door zijn toedoen kwam in maart 1914 in Tamines het Werk der Vlamingen Werk der Vlamingen
Werk der Vlamingen (19de eeuw-1969) was de benaming voor verschillende organisaties in Wallonië, Noord-Frankrijk en Parijs die onder leiding van de Kerk de Vlaamse arbeiders geestelijk en... Lees meer
tot stand, een organisatie voor de belangenbehartiging voor de Vlamingen in de Borinage. Hij nam aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog ook nog deel aan verscheidene landdagen van het AKVS Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Devos een hevig tegenstander van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
.

Literatuur

– J. Geldhof, Vliegt de Blauwvoet! De eerste martelaar van de Vlaamse studentenbeweging E.P. Renatus Devos, 1955.
– L. en L. Vos-Gevers, Dat volk moet herleven. Het studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge 1875- 1933, 1976.
– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.

Suggestie doorgeven

1973: Lieve Gevers (pdf)

1998: Nico Wouters (pdf)

2023: Lieve Gevers

Databanken

Inhoudstafel